اکثر کودکان بعد از پایان ۶ ماهگی غذای کمکی را در کنار شیر مادر آغاز می کنند . در باره ی نحوه ی شروع غذاهای کمکی و چگونگی افزودن هر گروه غذایی بطور مفصل در چند مقاله ی گذشته مطالبی ارائه شده است . اما به هر حال هر کودکی بعد از مدتی تمایل به مصرف غذای خانواده پیدا می کند . البته این زمان در کودکان مختلف متفاوت است . بعضی کودکان در ۱۰ ماهگی تمایل به استفاده از غذای خانواده دارند ، در حالی که تعدادی دیگر در پایان ۱۱ ماهگی این تمایل را می یابند . آنچه مهم است رعایت یکسری اصولی در این زمینه است که آن را با هم در این مقاله بررسی می کنیم .
- از آغاز ۱۱ ماهگی به بعد می توان به تدریج از غذاهای خانواده برای تغذیه ی کودک لستفاده کرد به شرط آنکه قبل از اضافه کردن نمک و ادویه ان را از غذای خانواده جدا کرد . این غذاها حتما باید انرژی و مواد مغذی لازم را داشته باشند و با پشت قاشق کاملا نرم شوند . لذا خانواده هایی که امکان تهیه ی غذای جداگانه را برای کودک دارند بهتر است شبیه غذای خانواده ولی جداگانه برای کودک تهیه کنند .تا مطنئن باشند که نقدار غذا و انرژی دریافتی کودک مناسب است . ولی اگر این امکان وجود ندارد از همان غذایی که برای سایر افراد خانواده تهیه می شود به کودک بدهند .مثلا اگر غذای خانواده ابگوشت است ، گوشت و سیب زمینی و چند عدد از حبوبات را با پشت قاشق نرم کنند و با کمی اب گوشت مخلدط نموده و به کودک بدهند . اگر غذای خانواده خورش قرمه سبزی و پلو است ، چند قاشق پلو را با گوشت و لوبیا قرمز و سبزی و آب خورش کاملا نرم و له کنند و به کودک بدهند .
مجددا یاداوری می شود در این گونه موارد غذای مورد نظر باید بدون نمک و با کمترین ادویه باشد و پس از جدا کردن غذای شیرخوار ، به غذای خانواده نمک و ادویه دلخواه اضافه شود .
- مصرف چغندر ، شلغم و اسفناج از ماه ۱۱ به بعد و انهم فقط دو بار در هفته مجاز است .
- صبحانه :
نصف زرده تخم مرغ + نان و پنیر و پودر گردو یا نصف زرده تخم مرغ + نان و کره و مقدار کمی مربای سیب یا به یا هویج
- میان وعده صبح :
میوه یا پوره سبزی یا مسقطی یا حلوا یا شله زرد و یا نان و خرما
- ناهار :
یکی از انواع کته ها ، پلوها ، یا خوراک ها همراه با ماست یا غذای خانواده ( بدون نمک و ادویه ) که با پشت قاشق نرم و له شده باشد .
میان وعده عصر :
میوه یا سبزی پخته شده با کره ، بستنی پاستوریزه ( بر حسب فصل ) ، حلوا ، مسقطی ، عدسی
-شام :
همان غذای وعده ناهار
- از پایان ۶ ماهگی که غذای کمکی شروع نی شود تا پایان ۱۲ ماهگی ، غذای اصلی شیرخوار هنوز شیر مادر است .لذا شیرخوار باید در طی شب و روز به طور مکرر و بر حسب تقاضا و تمایل خود همچنین قبل از هر وعده غذای کمکی ، با شیر مادر تغذیه شود تا بخش زیادی از انرژی و نیاز او به مواد مغذی و مایعات تامین گردد .
مجددا توصیه نی شود غذای کمکی بعد از تغذیه با شیر مادر یا در فاصله تغذیه از یک پستان مادر و هنوز از پستان دوم تغذیه نکرده باشد .
- ارائه اب سالم ( جوشیده و خنک شده ) چند بار در روز توصیه می شود .
- معمولا زمان ارائه ی غذا به شیرخوار بر اساس برنامه خواب او تنظیم می شود . مثلا برای شیرخواری که حدود ساعت ۱۰ صبح از خواب بیدار می شود می توان صبحانه را در آن زمان و سایر وعده ها را در طول روز ادامه داد . در این صورت ممکن است اخرین وعده غذایی غذای کمکی به شرطی که شیر خوار هنوز بیدار باشد به ساعات اخر سب موکول گردد .
- اگر منحنی رشد کودک خوب است و شیر مادر را هم خوب می خورد ولی بعضی اوقات میل به خوردن وعده های اصلی غذا و میان وعده را ندارد ، غذا خوردن در دفعات کمتر اشکالی ندارد ولی اگر این امر ادامه پیدا کند باید با پزشک مشورت کرد .
- تا قبل از یکسالگی از مواد زیر استفاده ننمایید .
اب میوه های صنعتی ، قهوه ، کاکائو ، چیپس ، پفک ، سوسیس ، کالباس ، همبرگر سفیده تخم مرغ ، شکلات ، بادام زمینی ، خربزه ، کیوی ، آلبالو ، گیلاس ، انواع توت