هنگامی که در مورد حافظه صحبت می کنیم ممکن است در نگاه اول به یاد منبعی بیفتیم که تمام خاطرات ما در آن ذخیره می شود . شما هرگاه که به خاطره ای نیاز داشته باشید آن را از منبع اش و یا همان حافظه فراخوانی می کنید. با نگاهی دقیق تر در می یابیم که ما به همه خاطرات و اطلاعاتی که در زندگی تجربه کرده ایم دسترسی نداریم .
حافظه نوعی فعالیت ذهنی است که به ما امکان می دهد حالات خودآگاهی از قبیل لذات، دردها تمایلات، خواسته ها احساسات دریافت های حسی اندیشه ها و قضاوت ها را حفظ کرده و آنها را مجدداً ذهن خویش بازیابیم. حافظه امکان بازشناسی و مراجعه به گذشته را به ما می دهد .
برای مثال من خاطرات اولین روزی را که به محیط کار جدیدم رفتم، با تمام جزئیات و احساسات آن روز به یاد می آورم ولی شماره تلفن فروشگاهی را که دیروز با آن تماس گرفتم به یاد نمی آورم. وقتی به گذشته نگاه می کنیم و خاطرات مان را مرور می کنیم، آنهایی را به یاد می آوریم که برایمان مهمتر بوده است .
مغز ما به گونه ای طراحی شده که اطلاعات کم اهمیت را حذف می کند. اگر همه خاطرات در مغز شما نگهداری می شد الان انباری از داده های غیر ضروری را در سرتان حمل می کردید. شاید گاهی از این همه اطلاعات اضافی عصبی می شدید و نمی توانستید خاطرات را به درستی بازیابی کنید. اما اگر می خواهید همه چیز را خیلی بهتر یادآوری کنید، حتماً این مقاله را در مورد حافظه مطالعه کنید .
● حافظه بلند مدت و کوتاه مدت:
حافظه کوتاه مدت که حافظه ی اصلی یا فعال نامیده می شود، حافظه ای است که در مدت ۳۰ ثانیه تا چند روز تولید می شود. از آنجایی که حافظه کوتاه مدت باید در مدت زمان کمتری به خاطر آورده شود، توانایی مغز برای ذخیره ی این نوع حافظه محدودتر است .
حافظه کوتاه مدت و حافظه بلندمدت در نقاط متفاوتی از مغز ایجاد می شوند . حافظه کوتاه مدت در لوب پیشانی قشر مغز ایجاد می شود، در حالی که حافظه بلند مدت در هیپوکامپ ایجاد و برای ذخیره ی همیشگی به قسمتهایی از مغز منتقل می شود که مربوط به زبان و ادراک هستند.
برای فعال نگه داشتن حافظه کوتاه مدت فرایند یادگیری باید دائماً تکرار شود و اگر اطلاعات فوراً در مغز پردازش و تکرار نشوند، به سرعت از خاطر محو می شوند . اما در حافظه بلند مدت اطلاعات به صورت دائمی ثبت می شوند و توانایی فرد برای به خاطر آوردن آنها به سرنخ های مختلف بستگی دارد . یادگیری بهتر هم مستلزم یکسری تمرینات و بازی های خاصی است که آنها را نمی دانید . چرا که نه در دوره پیش دبستانی و نه در کلاس اول دبستان هیچ یک از این کارها را به ما آموزش نداده اند . پس برای این که بتوایند این دو حافظه را فعال نگه دارید و بهتر بتوانید مباحث را یاد بگیرید توصیه های این مقاله را مطالعه کنید .
برای اینکه یک حافظه ی قوی داشته باشیم، سوالات فراوانی به ذهن ما خطور می کند. مانند:
- خوراکی های مضر برای حافظه چه هستند؟
- چه چیزی برای حافظه خوب است؟
- چیزی برای حافظه بد است؟
اینها سؤالاتی است که برای مدت ها ذهن ما را به خودش درگیر کرده است. در این بخش قبل از این که برویم سراغ خوراکی های تقویت کننده ی حافظه می خواهم به خوراکی هایی اشاره کنم که باعث ضعیف شدن حافظه شما می شوند و نمی گذارند که ذهن شما بهترین کارایی خودش را داشته باشد.
اگر خیلی ساده و خلاصه بخواهم در رابطه با این خوراکی ضد تقویت حافظه و هوش صحبت کنیم باید بگوییم که شاخص بالای گلوکز در این ماده غذایی باعث شده است که نرخ افسردگی در مصرف کنندگان آن بالا برود. در حقیقت کسانی که از مواد غذایی مثل سیب زمینی، برنج و پاستا زیاد استفاده می کنند، افسردگی خیلی راحت در بین شان شیوع پیدا می کند .
البته فراموش نکنید که زمانی از مصرف برنج متضرر خواهید شد که شما از این خوراکی بیش از اندازه استفاده کنید . پس سعی کنید که حداکثر یک وعده غذایی با کربوهیدرات بالا در روز داشته باشید و بقیه وعده ها را از دسته سبزیجات و پروتئین ها قرار دهید .
از دیدگاه طب سنتی، انجه باعث ضعف حافظه می شود، سوء مزاج سرد و تر است و مصرف مواد غذایی مانند برنج، سیب زمینی و پاستا که دارای چنین مزاجی هستند، باعث بروز کم حافظگی مخصوصا زمانی که از غروب به بعد این مواد غذایی استفاده شوند.
کسانی که اکثر وعده های غذایی خود را از دسته فست فودها اتنخاب می کنند، کربوهیدرات بیشتری را به بدن خودشان می دهند و همین عامل باعث می شود که احساس تنبلی ذهنی بیشتری کنند .این افراد معمولاً ذهن شان نمی تواند به خوبی کار کند و بیشتر اوقات عصبانی هستند . کربوهیدرات بیش از اندازه باعث چاقی آنها می شود و این چاقی علاقه به تحرک را در آنها کاهش می دهد . همین که شما احساس تنبلی و از کار افتادگی را داشته باشید، ذهن تان نمی تواند به درستی کار کند و در نهایت حافظه شما به خوبی یاری نخواهد کرد . پس بهتر است که غذای بهتری را در رژیم غذایی برای تقویت حافظه خود قرار بدهید .
این نوع قند مصنوعی هم به حافظه شما آسیب می رساند، هم حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت شما را ضعیف می کند . از این که نوشیدنی های قندی مثل نوشابه را از رژیم غذایی خود حذف کنید و آب پرتقال را جایگزین آن کنید، زیاد خوشحال نباشید . همانطور که می دانید آبمیوه هایی صنعتی و رستورانی که سرو می شوند معمولاً مقدار شکر زیادی را همراه خود دارند . بنابراین اگر می خواهید نوشیدنی سالمی بنوشید، باید خودتان دست به کار بشوید و آبمیوه را از طریق خود میوه به دست بیاورید . این کار هم اطمینان شما از نوشیدنی را بالا می برد و هم سلامت شما را تضمین می کند.
این دو ادویه پر طرفدار از بهترین مواد غذایی برای تقویت حافظه به شمار می روند . تحقیقات نشان می دهند که مصرف زنجبیل در افراد میانسال باعث می شوند که در سنین بالاتری دچار بیماری هایی مثل آلزایمر نشوند .
این افراد انعطاف پذیری ذهنی بالاتری نیز خواهند داشت . زنجبیل همچنین عکس العمل های این افراد را سریع تر خواهد کرد . طبیعت گرم زنجبیل فوائد فراوان ان برای تقویت حافظه را باعث می شود .
زرد چوبه نیز سرشار از انواع مختلف آنتی اکسیدان هاست . این آنتی اکسیدان ها به بهبود عملکرد سلول های مغزی و همچنین فعالیت مناسب آنها کمک می کنند.
این میوه یکی از سالم ترین مواد غذایی و یکی از بهترین انتخاب ها برای بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه است . هر چند گاهی به خاطر وجود چربی زیاد، تبلیغاتی منفی درباره ی این میوه صورت می گیرد . اما باید بدانید که این چربی ها از نوع اشباع نشده یا در اصطلاح چربی « خوب » هستند که باعث ثبات سطح قند خون و درخشش پوست شما می شوند .
آووکادو حاوی ویتامین K و اسیدفولیک است و از لخته شدن خون در مغز ( یعنی همان سکته مغزی جلوگیری می کند. ) این میوه در بهبود عملکرد های شناختی مغز مانند: تقویت حافظه و تمرکز نیز به خوبی عمل می کند. آووکادو سرشار از ویتامین های B وC است؛ ویتامین هایی که در بدن ذخیره نمی شوند و باید روزانه آنها را مصرف کنیم.
این میوه نسبت به سایر میوه ها، بیشترین میزان پروتئین را دارد. محتوای اندک قند هم از دیگر امتیازات این میوه ی پرفایده تازه وارد به بازارهای کشور محسوب می شود. با توجه به بافت خامه ای مانند و نرم، آن گاهی به جای روغن در پخت وپز می توان از آن استفاده کرد .
این سبزی ریشه ای، یکی از مغذی ترین گیاهان قابل استفاده در سبد غذایی است و جایگاه ویژه ای در فهرست غذاهای سالم دارند . چغندر موجب کاهش التهاب می شود و به خاطر وجود آنتی اکسیدان ها، خاصیت ضدسرطانی بالایی دارد . به خروج سم از خون کمک شایانی می کند و نیترات طبیعی موجود در آن موجب راحت ترشدن گردش خون و درنتیجه بهبود عملکرد مغز می شود . همچنین چغندر از خوراکی هایی است که باعث افزایش تمرکز میشود و حافظه را تقویت می کند .
توانایی انجام تمرینات سنگین را بالا می برد و سطح عملکرد را بهبود می بخشد، بنابراین برای افراد ورزشکار نیز بسیار مفید است .. می توانید چغندر را به صورت آب پز میل کنید یا به سالاد های تان مقداری چغندر اضافه کنید و ترکیبی بی نظیر و خوش طعم ایجاد کنید .
بلوبری میوه ای مناسب برای تقویت حافظه است که با وجود ظاهر کوچک، خواص فراوانی دارد .
برای کسانی که با این میوه آشنایی کافی و وافی ندارند باید : گفت بلوبری سرشار از آنتی اکسیدان است و حاوی ویتامین C ، K و فیبر فراوان است . سطح بالای گالیک اسید در این میوه از مغز در برابر فشار و استرس محافظت می کند و درنتیجه برای تقویت حافظه ، خوردن این میوه خوشمزه را فراموش نکنید .
کلم بروکلی یکی از مغذی ترین و مفیدترین مواد غذایی برای تقویت مغز و افزایش قدرت حافظه است . ویتامین K و کولین موجود در آن، حافظه را پر توان و سر حال نگه می داردد.
کلم بروکلی سرشار از ویتامین C است و تنها یک ظرف کوچک آن ۱۵۰ درصد از ویتامین C مورد نیاز روزانه بدن را فراهم می کند . سرشار از فیبر است و کمک می کند که گرسنگی کاذب درمان شود . می توانید بروکلی را خام مصرف کنید یا آن را بپزید و در غذاهای متنوعی استفاده کنید .
یک انتخاب خوراکی دیگر که تقویت کننده ی حافظه است، مغزها و آجیل می باشند .دانه هایی مانند : بادام، بادام زمینی، گردو، پسته و فندق همگی مغزهایی هستند که بسیار برای سلامتی مغز پر فایده هستند . این مغزها سرشار از ویتامین E هستند که این ویتامین با خاصیت انتی اکسیدانی خود، مغز را از استرس های غیر ضروری بدور می کند .
تحقیقات نشان می دهند افرادی که بصورت مداوم و روزانه از مغزها استفاده می کنند، حافظه ی بهتر و بطور کلی ذهن آماده تری دارند . مغزهایی مانند مغز گردو هم با داشتن امگا- ۳ بسیار برای تقویت حافظه بخصوص تقویت حافظه کودکان مفید هستند.
کنجد نیز از دانه های اجیلی دیگر است که استفاده ی روزانه ی ان در افراد سرد مزاج که از کم حافظگی رنج می برند، مفید و سودمند است.
توت و بطور کلی خانواده توت و تمشک ها برای سلامت مغز و بهبود عملکرد آن بسیار مفید هستند . آنتی اکسیدان هایی که در این میوه های خوشمزه وجود دارند، موجب تقویت حافظه ما شده و از طرفی به مغز ما کمک می کنند تا در مقابل بیماری هایی مثل آلزایمر و یا ورم مغزی مقاومت داشته باشیم.
آنتی اکسیدان های موجود در توت ها همچنین به تسهیل ارتباط بین سلول های مغزی ما نیز کمک بسیاری می کند. مصرف روزانه ی توت و تمشک به عنوان یک خوراکی تقویت حافظه می تواند موجب تقویت حافظه کوتاه مدت ما شود. همچنین خوردن توت و تمشک در مقابله با استرس های روزمره به مغز ما کمک خواهد کرد.
این روغن یک غذای واقعی برای مغز و تقویت حافظه است. به خاطر وجود آنتی اکسیدان های موجود در آن موسوم به پلی فنول این ماده ی غذایی از بدن در برابر پروتئین های سمی معروف به ، ADDL که باعث بیماری آلزایمر می شوند نیز حفاظت می کند .
اما فراموش نکنید که این روغن برای پخت وپز مناسب نیست، زیرا در دمای بالا هیدروژنه می شود و ترکیبات جدیدی تولید می کند، بنابراین از این روغن در تهیه ی سالاد و یا موقع سرو برنج استفاده کنید . نکته ی دیگر هم اینکه این روغن را باید در جای سرد و بدور از نور نگهداری کنید.
کرفس از سبزیجات کم کالری است و خواص بی شماری دارد . هر فنجان از آب کرفس تنها ۱۶ کالری دارد. سطح بالای آنتی اکسیدان و پلی ساکارید های موجود در کرفس، آن را به یک ماده ی ضد التهاب عالی بدل می کند و در درمان امراضی نظیر درد مفاصل و سندرم روده تحریک پذیر بسیار کاربرد دارد.
کرفس سرشار از مواد معدنی، ویتامین ها و سایر مواد مغذی است. اگر علاوه بر شاداب نگه داشتن و تقویت حافظه و عملکرد مناسب مغز، به دنبال کاهش وزن هم هستید، می توانید نسبت به افزودن کرفس در سبد غذایی خود توجه ویژه داشته باشید. هنگام استفاده از کرفس تنها به ساقه ها اکتفا نکنید و از برگ هایش هم استفاده کنید.
روغن نارگیل یکی از پر خاصیت و بی نظیر است. ترکیب خاص اسید چرب های کوتاه زنجیر ان، خواص متفاوتی به ان داده است. بیش از ۷۷ مورد استفاده و درمان برای این روغن وجود دارد. شاید بهتر است بگوییم که تقریبا هیچ دردی نیست که با وجود آن درمان نشود.
پس طبیعی است که این حلال مشکلات در زمینه ی کمک به مغز نیز خواص فراوانی برای توجه دارد. روغن نارگیل خاصیت ضدالتهابی دارد، به تقویت حافظه به ویژه در سالخوردگی کمک می کند و روده را نیز ضد عفونی می کند.
زرده تخم مرغ مقادیر زیادی کولین دارد که برای رشد جنین و زنان باردار بسیار مؤثر است.
کولین موجب شکستن پیوندهای بتان می شود . بتان ماده ای شیمیایی است که هورمون های شادی آور تولید می کند. پس جالب توجه است که تخم مرغ ها هم می توانند باعث شادی و نشاط شما شوند.
اگر به خاطر ملاحظات کلسترولی از تخم مرغ پرهیز می کنید، قابل توجه است که مطالعات نشان می دهند که تخم مرغ هیچ اثری بر سطح کلسترول افراد بالغ ندارد . در واقع تنها موجب افزایش کلسترول خون می شود ضمن اینکه منبعی غنی از پروتئین است . فقط سعی کنید تخم مرغ های ارگانیک مصرف کنید . وجود هورمون شادی بخش بیشتر در این تخم مرغ ها
برای تقویت حافظه نیز مفید است.
پیاز حاوی فیستین یک ماده شیمیایی بی رنگ و طبیعی است که یک خط سیر اسان در مغز ایجاد می کند و می تواند باعث افزایش حافظه در فرد شود . در این سبزی آنتوسیانین و کرستین نیز وجود دارد که برای بالا بردن قدرت حافظه مفید هستند . پیاز قرمز به مراتب بهتر از نوع زرد و سفید آن است .
سیر در حقیقت هم به عنوان یک ماده غذایی و هم یک گیاه دارویی و خوراکی تقویت حافظه شناخته می شود . سیر تمرکز را افزایش می دهد و عملکرد حافظه را بهبود می بخشد . در یک مطالعه مشخص شد که سیر در موش ها باعث افزایش سطح سروتونین در مغز می گردد که پیام رسان عصبی در سلول های مغزی می باشد و عملکردهای متعددی از جمله افزایش عملکردهای شناختی، بهبود حافظه و تمرکز را بر عهده دارد.
میوه انبه در تقویت حافظه بسیار مفید است. با این که این میوه چرب است، دارای بافت های چربی است اما باعث می شود که گردش خون تسریع یابد . هنگامی که گردش خون سریع تر شود باعث می شود خون بیشتری به مغز برسد . چنین شرایط باعث بهبود عملکرد مغز و تمرکز و افزایش حافظه می شود.
جینسنگ گیاهی فوق العاده برای تقویت حافظه، بالا بردن قدرت تمرکز و همچنین بهبود قدرت درک افراد است . البته به عقیده ی محققان اثبات تاثیر این گیاه روی حافظه نیازمند بررسی ها و پژوهش های بیشتری است، اما با این حال بسیاری از متخصصان معتقدند که گیاه جینسینگ سلامت مغز را بالا می برد.
این گیاه روی فعالیت سلول های مغزی تاثیر می گذارد و حافظه را تقویت می کند . قرص ها و محصولات این گیاه در عطاری ها و داروخانه ها موجود است می توانید با پزشک یا داروساز مشورت کرده و از آن استفاده کنید.
یکی از مواد خوراکی تقویت حافظه و هوش که در طب سنتی هم توصیه می شود، کندر است . کندر در واقع صمغ درختی به اسم Olibanum با مزهای گس و تلخ است.
گیاه کندر که در عربی به آن صمغ معنوی می گویند و در دنیا به نام کندر هندی معروف شده است نام یک درخت بومی کشور هند و پاکستان، سومالی عمان و یمن می باشد.
صمغ این درخت شگفت انگیز به خاطر بوی بسیار خوبی که دارد از دیر باز برای دود کردن و خوشبو کردن مکان های مختلف مورد استفاده بوده و البته مصرف خوراکی نیز دارد و در طب سنتی از جایگاه بالایی برخوردار است.
در طب سنتی از کندر به عنوان خوراکی تقویت حافظه و پیشگیری از فراموشی و آلزایمر استفاده می شود ؛ به نظر می رسد که کندر به دلیل خواص ضد التهابی و همچنین با بهبود گردش خون در مغز خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش می دهد . کندر برای تقویت حافظه بزرگسالان و رفع الزایمر معجزه می کند . جویدن روزانه ی کندر تاثیر زیادی در بهبود حافطه خواهد داشت.
بهترین زمانی که مغز می تواند غذای کافی به دست آورد، صبح است . اولویت اصلی برای داشتن مغز و ذهن پویا خوردن صبحانه است . صبح ها پیش از ترک منزل فقط به خوردن چای اکتفا نکنید با خوردن صبحانه ای که حاوی مواد قندی غلات و چربی هاست، می توان عملکرد مغز را در طول روز افزایش داد و دیگر نیازی به دارو برای تقویت حافظه و تمرکز حواس نیست . اگر شما اهمیت وعده صبحانه را بدانید و کامل میل کنید حتما طی روز تمرکز و حافظه ی بهتری خواهید داشت.
برخی از افراد پیوسته به دنبال این هستند که برای تقویت حافظه چه دارویی مصرف کنند. اما باید بدانند که برای تقویت حافظه نیازی نیست به مصرف دارویی خاص روی اورید همین که شما از پرخوری کردن دوری کنید و مواد غذایی سالم مصرف کنید، گام بزرگی را در تقویت ذهن خود برداشته اید . خوردن یک وعده غذایی پر حجم در وقت ناهار باعث احساس خستگی در مابقی روز می شود. سالادهای سالم، غذای مناسبی برای وعده غذایی ناهار هستند. ماهی های غنی از چربی دریایی مانند ماهی سالمون، ساردین و ماهی تن حاوی چربی های امگا ۳ بوده و برای تقویت سلول های مغز مفیدند.
یک وعده غذای سنگین در اواخر شب می تواند موجب بروز بی خوابی و در نتیجه افت توان مغز و حافظه بخصوص در روز بعد شود . سعی کنید حداقل سه ساعت قبل از خواب غذا بخورید تا بدن فرصت کافی برای هضم مواد غذایی داشته باشد . نان و ماکارونی سبوس دار، برنج قهوه ای، لوبیا و حبوبات به دلیل داشتن کربوهیدرات های پیچیده آهسته تر جذب بدن می شوند و برای عملکرد مغز مفید تر هستند.
برای مناسب نگه داشتن سطح قند خون و پیشگیری از افت توان مغز به طور منظم غذا بخورید مصرف سه وعده غذای اصلی کم حجم و دو میان وعده، قند خون مغز را تأمین می.کند میان وعده های سالم شامل شیر ماست کم چرب و میوه های تازه یا خشک شده است.
