همانطور که در مقاله ای با نام " خواص بلغور گندم " به بررسی بلغور گندم ، خواص و فوائد آن پرداختیم ، بلغور گندم یکی از غلات کامل پر خاصیت است که دارای قابلیت سیر کنندگی بالا و کالری کم ، چربی اندک ، املاح و ویتامین های فراوان و خواص و فوائدی است که ان را برای بیماران دیابتی ، قلبی ، ورزشکاران ، افراد مبتلا به سرطان و یا دارای زمینه ی ابتلا به ان مناسب کرده است . در این مقاله به بررسی چندین غذای تهیه شده با بلغور گندم می پردازیم تا انگیزه ای برای استفاده ی این غله ی پر خاصیت در برنامه ی غذایی خانواده شود .
بلغور پلو ترکیه ای :
این غذا یک غذای کشور ترکیه است که در منطقه ی آدربایجان ایران نیز طبخ و استفاده می شود . مواد لازم جهت تهیه ی این غذا به شرح زیر است : شما میتواتید این مواد را با حفظ نسبت شان به دلخواه خودتان کم و زیاد کنید .
مواد لازم جهت تهیه بلغور پلو ترکیه ای ؟
- بلغور گندم ۳ پیمانه
- عدس یا لپه ۱/۵ پیمانه
- کره دو قاشق غذاخوری
- عصاره ی گوشت
- پیاز یک عدد
- گوشت چرخ کرده ۵۰۰ گرم
- سیب زمینی دو عدد
- رب گوجه فرنگی دو قاشق غذاخوری
- نمک ، فلفل ، زردچوبه به میزان لازم
طرز تهیه ی بلغور پلو ترکیه ای :
- برای تهیه ی این غذا بهتر است برای کاهش نفخ معدس یا لپه ، ابتدا چند ساعت انها را خیس کنید . سپس ابکشی کنید و با کمی کره ان را تفت دهید .
- قبل از افزودن آبگوشت به عدس ابتدا کمی زرد چوبه و رب را در کره تفت می دهیم ، سپس عصاره ی گوشت را به تابه اضافه کرده و حرارت آن را کم می کنیم تا به آرامی بپزد .
- دو مرحله ی پخت دیگر در دو ظرف جداگانه داریم . یکی مربوط به گوشت چرخ کرده است که ابتدا با پیاز رنده شده ، نمک و زرد چوبه آنها را مخلوط می کنیم و سپس کمی ورز می دهیم و بصورت گردی های کوچک یا به اصطلاح کوفته قلقلی در می اوریم و سپس در کره سرخ می کنیم و به کناری قرار می دهیم .
- بلغور گندم نیز مرحله بعدی پخت مجزا است که بهتر است ابتدا مدتی ان را خیس کنیم تا نفخ آن گرفته شود . بعد به مدت بیست دقیقه بلغور گندم را اجازه می دهیم در ابی که کنی به آن نمک زده ایم بپزد . بعد از ۲۰ دقیقه آن را ابکش می کنیم .
- در قابلمه ی دیگری که می خواهیم غذا در نهایت بپزد ، ابتدا کمی روغن ته قابلمه می ریزیم و سپس از نان یا سیب زمینی برای ته دیگ آن استفاده می کنیم سپس مانند دم کردن برنج ابتدا کمی بلغور گندم ابوش شده می ریزیم سپس از مخلوط لپه یا عدس با رب و عصاره ی گوشت و در آخر از گوشت های گرد شده می ریزیم . این کار را ادامه می دهیم تا تمام مواد لایه لایه در قابلمه چیده شوند .
- حدود ۲۰ دقیقه زمان می برد تا بلغور پلو دم بکشد و اماده ی تناول شود . قبل از سرو وردن کمی روغن جهت خوشمزه تر شدن آن به قابلمه اضافه می کنیم .
بلغور پلو با لوبیا سبز ( شبیه لوبیا پلو ) :
این غذا شباهت زیادی به لوبیا پلو با برنج دارد اما از انجایی که برنج برای افراد مبتلا به دیابت یا دارای بلغم بالا مناسب نیست ، بهتر است به جای برنج از بلغور گندم برای طبخ لوبیا پلوی این افراد استفاده شود .
مواد لازم تهیه لوبیا پلو با بلغور گندم :
- بلغور گندم دو پیمانه
- سیر دو حبه
- لوبیا سبز خرد شده ۲۰۰ گرم
- گوشت چرخ کرده ۱۰۰ گرم
- اب گوشت ۳ پیمانه
- فلفل دلمه ۱ عدد
- نمک ، فلفل ،زردچوبه به میزان لازم
- روغن به میزان لازم
- رب گوجه فرنگی ۲ - ۳ قاشق
طرز تهیه لوبیا پلو با بلغور گندم :
- از انجایی که ماده اصلی این غذا بلغور گندم نی باشد ، برای کاهش نفخ این غذا می توانید نیم ساعت بلغور گندم را خیس کنید .
- بعد از مرحله ی اماده سازی اولیه ، بلغور گندم را با کمی نمک و نیمی از آبگوشت و یا عصاره ی گوشت بر روی حرارت قرار می دهیم و با مقداری آب اجازه می دهیم نیم پز شود .
- برای آماده سازی گوشت ، ابتدا سیر و پیاز را ریز خرد می کنیم با روغن تفت می دهیم . بعد از سبک شدن و طلایی شدن سیر و پیاز ، گوشت را به آن اضافه می کنیم . سرخ مختصر گوشت که انجام شد ، لوبیا سبز را اضافه می کنیم و تفت می دهیم .
- اکنون مرحله ی طعم دادن مواد داخل تابه است . رب گوجه را اضافه می کنیم و تفت می دهیم تا خوش رنگ شود ، سپس نمک و زردچوبه را اضافه می کنیم .
- نیم دیگر ابگوشت باقی مانده را با کمی اب به محتویات قابلمه می افزاییم و به مدت ۲۰ دقیقه اجازه می دهیم کمی مواد نیم پز شوند .
- بعد از نیم پز شدن بلغورها و مواد داخل تابه ، قابلمه ای جهت دم کردن لوبیا پلو اماده می کنیم.
کف قابلمه کمی روغن می ریزیم و بعد از داغ شدن سیب زمینی یا نان بعنوان ته دیگ ته قابلمه قرار می دهیم . سپس از بلغور و مواد داخل تابه لا بلا می ریزیم تا کامل مواد تمام شود . سپس با حرارت کم اجازه می دهیم به مدت ۲۰ دقیقه ی دیگر دم بکشد .
- در صورت تمایل از ادویه ی پلویی معطر هم جهت عطر و طعم بهتر آن می توانید روی محتویات داخل قابلمه بپاشید . از آب کم و روغن هم بعد از بخار کردن محتویات داخل قابلمه می توانید استفاده کنید .
- این غذا مقوی و خونساز است و برای کودکان در سن رشد نیز توصیه می شود . امکان تهیه ی آن بدون گوشت و استفاده از عدس یا دال عدس به جای گوشت هم وجود دارد .
کوفته ی بلغور گندم :
کوفته یکی از غذاهای سنتی و مقبول ایران است . در این قسمت یک دستور کوفته بدون گوشت قرار می دهیم . این غذا در رژیم افراد دارای چربی و کلسترول بالا ، افراد مبتلا به قند و بیماری قلبی و همچنین در کاهش وزن مفید است .
مواد لازم تهیه ی کوفته ی بلغور گندم :
- عدس یک پیمانه
- بلغور گندم یک پیمانه
- پیاز یک عدد
- اب ۳ لیوان
- روغن به میزان لازم
- زیره نصف قاشق چایخوری
- جعفری خرد شده ۳ قاشق غذاخوری
- نمک ، زردچوبه ، فلفل ، پودر سیر
- رب گوجه فرنگی ۲-۳قاشق غذاخوری
طرز تهیه کوفته ی بلغور :
- در تهیه ی این کوفته از عدس و بلغور گندم استفاده شده است . هر دوی این مواد احتیاج به خیس کردن دارند تا نفخ شان گرفته شود . بعد از دو - سه ساعت خیس کردن هر کدام ، هر کدام را در یک قابلمه ی جدا با نیمی از اب مصرفی و نمک می گذاریم بپزد .
- در ظرف دیگری پیاز خرد شده را تفت می دهیم . بعد از سبک شدن پیاز زیره را اضافه می کنیم و تفت می دهیم تا عطر آن خارج شود .
- جعفری خرد شده را هم اضافه می کنیم و کمی تفت و سپس جهت طعم دادن از نمک ، فلفل ، سیر و زردچوبه در صورت تمایل و به میزان دلخواه استفاده می کنیم .
- بعد از اماده شدن عدس و بلغور گندم نیم پز شده مواد تابه را هم به ان اضافه می کنیم . همه مواد را جهت یکدست شدن و یکنواختی بیشتر برای دقایقی در غذاساز قرار می دهیم تا همه زیر و یکدست شوند .
- اکنون یک تایه انتخاب می کنیم و از مواد داخل غذاساز به اندازه ایی که تمایل داریم سایز کوفته ها باشد برمی داریم و کوفته ها را در تابه سرخ می کنیم .
در نهایت می توانیم یک سس از رب ، پیاز داغ و ادویه تهیه کنیم و بعد از غلیظ بر روی کوفته ها بریزیم .
حلیم بلغور گندم :
حلیم یکی از غذاهای سنتی ، مقوی و خوشمزه ی ایران است که بیشتر در فصل زمستان استفاده می شود . این غذا بعنوان تقویت و انرژی زایی بیشتر در ایام ماه مبارک رمضان نیز استفاده می شود .
مواد لازم جهت تهیه ی حلیم بلغور گندم :
- بلغور گندم ۲۰۰ گرم
- گوشت گردن یا دنده ی گوسفندی ۲۰۰ گرم
- شکر به میزان لازم
- روغن به میزان لازم
- پیاز ۱ عدد
- زردچوبه ، نمک و پودر دارچین به میزان لازم
طرز تهیه ی حلیم بلغور گندم :
- اولین مرحله پختن گوشت است چون زمان بر است و برای حلیم باید گوشت کاملا بپزد و نرم و له شود . بنابراین ابتدا گوشت را با یک پیاز و آب داخل قابلمه روی گاز قرار می دهیم . بعد از جوش امدن آب قابلمه کفی که روی قابلمه جمع شده است بر می داریم و دور می ریزیم . سمس مقداری ززدچوبه اضافه می کنیم و زمان نی دهیم تا گوشت کامل بپزد .
- برای تهیه ی حلیم بلغور گندم لازم است بلغور گندم را از شب قبل خیس کنیم . سپس وقتی مرحله ی پختن گوشت نیمه شد ، بلغور گندم را با ده لیوان اب داخل قابلمه قرار می دهیم با حرارت کم بپزد و کشدار شود .
- وقتی مرحله ی پختن گوشت کامل شد ، آن را از ابگوشت خارج می کنیم و کناری قرار می دهیم . بعد از خنک شدن گوشت ها را کاملا از استخوان جدا می کنیم و با مخلوط کن کاملا میکس و یکنواخت می کنیم .
- بقیه ی ابگوشت را از صافی رد می کنیم و بتدریج به بلغور گندم اضافه می کنیم . کمی هم نمک اضافه می کنیم .
- بعد از مناسب شدن اب بلغور گندم و پختن کامل آن ، گوشت را هم اضافه می کنیم و کاملا مخلوط می کنیم با بلغور گندم . بعد از این مرحله باید دائما حلیم را هم بزنیم تا ته نگیرد . گوشت باعث ته گرفتن حلیم می شود .
- بعد از سرو حلیم در کاسه ، کره ی آب شده ، دارجین و کمی شکر بسته به ذائقه ی هر فرد به آن اضافه می کنیم و حلیم را نوش جان کنید .
سوپ عدس و بلغور :
این سوم هم در نواحی کشور ترکیه بیشتر مصرف می شود ولی بعلت مقوی بودن برای افطار بسیار مناسب است . این سوپ جهت افطار و ماه رمضان مقبولیت بالایی دارد .
مواد لازم جهت تهیه سوپ عدس و بلغور گندم :
- بلغور گندم ۶ قاشق غذا خوری
- ورمیشل ۶ قاشق غذاخوری
- رب گوجه فرنگی ۴ قاشق غذاخوری
- برنج نیم دانه ۶ قاشق غذاخوری
- پیاز دو عدد
- نعناع ۴ قاشق غذاخوری
- عدس ۶ قاشق غذاخوری
- ابلیمو به میزان لازم
- نمک ، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
- جهت تهیه ی این سوپ ابتدا مدت زمانی عدس و بلغور گندم را خیس می کنیم البته جدا جدا تا نفخ آنها کمتر شود .
- عدس را جداگانه در ظرفی با آب و کمی نمک می پزیم .
- برنج و بلغور گندم را در قابلمه ای می ریزیم و اب اضافه می کنیم تا روی انها را بگیرد و اقدام به پختن آنها می کنیم . آنقدر باید بپزند که لعابدار شوند .
- عدس را هم بعد از پختن به برنج و بلغور گندم داخل قابلمه که پخته اند اضافه می کنیم .
- پیاز ها را در یک تابه با اندکی روغن روی گاز تفت می دهیم تا سبک شوند . سپس نعناع را اضافه می کنیم .
- کمی که نعناع تفت خورد ، رب گوجه را اضافه می کنیم و کمی تفت می دهیم تا خوشرنگ شود . سپس مقداری اب اضافه می کنیم تا رب حسابی خوش رنگ شود . وقتی این سس غلیظ شد به محتویات داخل قابلمه اضافه می کنیم .
- در اخرین مراحل ورمیشل را هم اضافه می کنیم چون زمان اندکی برای پختن لازم دارد .
- مرحله ی آخر ، مرحله ی طعم دادن است . نمک ، فلفل و آبلیمو را در این مرحله اضافه می کنیم . بعد از غلیظ و یکنواخت شدن سوپ آن را در یک ظرف سرو می کنیم . جهت تزئین می توان از جعفری خرد شده و فلفل قرمز تازه استفاده کرد .
آش بلغور گندم :
این آش هم یک آش خوشمزه و مقوی ، بدون گوشت و مناسب ورود به سبد غذایی خانواده است . این آش خونساز هم می باشد .
مواد لازم جهت تهیه ی اش بلغور گندم :
- بلغور گندم دو پیمانه
- نخود دو پیمانه
- اسفناج ساطوری ۷۰۰ گرم
- عدس دو پیمانه
- پیاز داغ دو عدد بزرگ
- روغن و نمک به میزان لازم
- لوبیا دو پیمانه
- زردچوبه
- کشک در صورت تمایل
طرز تهیه آش بلغور گندم :
جهت تهیه ی این آش خوشمزه باید حبوبات که شامل نخود و لوبیا و عدس می باشند و بلغور گندم که غله ی اصلی این آش است از قبل خیس شوند تا نرم ، زود پز و زود هضم شوند . البته نخود و لوبیا حدود ۱۲ ساعت زمان برای خیس کردن نیاز دارند و چندین بار باید آب آنها عوض شود . عدس و بلغور گندم حدود ۲ - ۳ ساعت خیس شوند کافی می باشد .
- مدت زمان پختن لوبیا و نخود طولانی است ابتدا این دو را بعد از خیس کردن با چوب دارچین و مقداری آب می گذاریم بپزد . وقتی نیم پز شدند ، عدس را هم جهت پختن اضافه می کنیم .
- در یک ظرف جداگانه دو عددپیاز بزرگ را خرد نی کنیم و با کمی روغن تفت می دهیم تا طلایی شوند . در آخر کمی زردچوبه به آن اضافه می کنیم و از روی شعله بعد از سرخ زردچوبه برمی داریم .
- در ظرف مخصوص اب حدود نیمی از قابلمه اب می ریزیم و بعد از جوش آمدن ، پیاز داغ سرخ شده با زردچوبه را اضافه می کنیم .
- اسفناج را به قابلمه می افزاییم و صبر می کنیم تا پخته و نرم شود .
- در این قسمت اب حاصل از خیس کردن بلغور گندم را خالی می کنیم و به قابلمه ی آش می افزاییم . و صبر می کنیم خوب بپزد و لعابدار شود .
- حبوبات را بعد از پختن به قابلمه اضافه می کنیم و تا جا افتادن آش با حرارت ملایم صبر نی کنیم . در این مرحله فقط کمی نمک به قابلمه اضافه می کنیم .
در انتها بعد از سرو کردن این آش ، قابل تناول با کشک یا هر طعم دهنده ای مناسب ذائقه ی فرد می باشد .
بلغور پلو با بادمجان :
این غذا در منطقه ی گناباد استفاده می شود .
مواد لازم :
- بلغور گندم دو پیمانه
- بادمجان پوست کنده و خرد شده دو عدد
- برنج دو پیمانه
- پیاز نگینی خرد شده یک عدد
- گوجه فرنگی رنده شده دو عدد
- پیاز داغ جهت تزئین یک عدد
- روغن ، نمک ، فلفل و زردچوبه به میزان لازم .
طرز تهیه بلغور پلو با بادمجان :
- برای تهیه ی این غذا برنج باید چند ساعت خیس بخورد .
- بلغور گندم را پاک کرده و الک می کنیم و سپس بدون روغن تفت می دهیم تا تغییر رنگ دهد و سپس در کناری قرار می دهیم تا خنک شود . بعد از خنک شدن با آب سرد ان را می شوییم . و سپس با دو لیوان یا در صورت نیاز نقدار بیشتر اب می گذاریم تا بپزد و به لعاب بیفتد .
- برنج را جداگانه در ظرف دیگر ابکشرمی کنیم .
- بادمجان های خرد شده را در روغن سرخ می کنیم .
- پیاز را نگینی خرد می کنیم و در روعن تفت می دهیم تا سبک شود و سپس گوجه ی رنده شده را با نمک ، فلفل و اویشن اضافه می کنیم و صبر می کنیم تا غلیظ و یکنواخت شوند .
- ظرف مربوط به دم کردن برنج را برمی داریم . ته ان روغن می ریزیم و سیب زمینی یا نان بعنوان ته دیگ قرار می دهیم .
- برنج ، بلغور گندم پخته ، بادمجان و سس اماده شده را لابلای هم می ریزیم تا مواد تمام شوند . سپس به مدت ۵۰ دقیقه آن را دم می کنیم .
