یلدا شبی است که ریشه در تاریخ باستانی ایران دارد . هر سال ایرانیان در این شب گرد یکدیگر جمع می شوند و یکی از تفریحات دور همی مانند هر زمان دیگری خوراکی و تنقلات می باشد . در این مقاله قصد بر بررسی منفعت و ضرر خوراکی های شب یلدا و تدابیر مناسب برای داشتن یلدایی سالم و به دور از هر آسیبی به بدن داریم .
برای انکه بدانیم در یلدا چه بخوریم مفید است و چه خوراکی به ما ضرر می رساند ، بهتر است مزاج فصلی که در آن هستیم را بررسی کنیم . یلدا اولین شب فصل زمستان است . مزاج فصل زمستان سرد و تر می باشد . مانند باران و برفی که امید است به سبب یک طبیعت سالم در این فصل ببارد . در نتیجه بدن انسان نیز در لین فصل به سمت تری و سردی می رود . به همین دلیل است که در این فصل مشکلات عصبی ، سستی و رخوت و کم حافظگی ، درد های استخوانی در این فصل شیوع بیشتری دارند ، چون ریشه ی همه ی این بیماری های سردی و تری می باشد .
در فصل زمستان بهترین انتخاب تغذیه ای آن گزینه ای است که مزاجی بر خلاف طبیعت فصل زمستان داشته باشد تا در اثر سرد و تری فصل مشکلی برای شخصی پیش نیاید . حتی افرادی که مزاج گرم و خشک دارند نیز در زمستان کمی سردی و تری بر بدن شان حاکم می شود و نسبت سایر فصول سال مزاج شان تمایل بیشتری به سمت سردی و تری دارد .
- یکی از رسومی که چند سالی است به غلط در یلدا رواج پیدا کرده است ، مصرف هندوانه در شب یلدا می باشد . فلسفه ی گذاشتن هندوانه در این شب داشتن نمادی از خورشید است که سمبل حیات و زندگی می باشد . گردی هندوانه یاداوری از انرژی بخش هستی است . اما مصرف آن مضرات فراوانی جهت سیستم عصبی و معده دارد ، بخصوص افرادی که معده ی ضعیفی دارند مانند سالمندان و کودکان . هندوانه مفید و سودمند است در ماه های گرمی مانند تیر و مرداد ، تا در شرائط گرمای تابستان باعث رساندن اب کافی و املاح و ویتامین ها به بدن انسان شود .
جایگزین هندوانه :
استفاده از سایر میوه های فصل که مناسب است جهت تقویت سیستم ایمنی و نشاط و شادابی بدن مانند خرمالوی رسیده ( که مزاج گرم و تر دارد ) ، انار شیرین ( البته با گلپر برای افرادی که مشکلات گوارشی ) دارند مفید است . همچنین استفاده از سیب و گلابی بسیار مفید است .
توجه :
چون مزاج زمستان سرد است ، بهتر است در این فصل نزدیک زمان خواب از مرکبات که انها نیز مزاج سردی دارند استفاده نشود . مصرف آنها را به ساعات اولیه ی شب موکول نمایید .
- بسیاری از خانواده ها از سبزی پلو و ماهی در این شب استفاده می کنند . اگر تصمیم به مصرف این غذای سنتی و خوشمزه دارید ، بهتر ایت قبل و بعد از مصرف آن از میوه استفاده نکنید ، چون باعث فساد ماهی در معده می شود . همچنین ان را در ساعات اولیه ی شب مصرف نمائید تا سردی ان به بدن شما اسیب وارد نکند .
- استفاده از اجیل و تنقلات سالم مانند انواع برگه های افتاب خشک و میوه های خشک شده ، از دیکر انتخاب های مناسب در این شب می باشد . فقط انچه جای تامل دارد پرهیز از روی هم خوری و زیاده روی در مصرف تنقلات و استفاده از آنها بعد از غذا می باشد .
علاوه بر این استفاده ی فراوان از شیرینی جات مصنوعی و مربوط به قنادی باعث مشکلات متعددی می شود ، بخصوص در کنار تنقلات این شب . بهتر است در خانواده و دور همی ها مصرف شیریتی های طبیعی مانند کشمش ، توت خشک و مویز را رواج دهیم .
استفاده از چای ، قهوه و نسکافه در شب بافث اختلالات و خشکی سییتم عصبی می شود . بهتر است از مصرف قهوه و نسکافه خودداری نمایید . چنانچه عادت به مصرف چای دارید و عدم مصرف ان برای تان ممکن نمی باشد از گلسرخ و بابونه در ان استفاده نمایید .
دمنوش هایی چون بابونه و هل ، عناب و گلسرخ و به ، پونه و گلسرخ ، سیب و به در این شب می تواند نشاط و سلامتی را برای شما و خانواده محترم تان به ارمغان اورد .
- از مصرف سبزی جات فصل که سرشار از فایده هستند غافل نباشید . شلغم و چغندر پخته و کدو حلوایی جزء پر منفعت ترین سبزی جات فصل زمستان هستند . استفاده از آنها بویژه برای افرادی که در شهر های بزرگ و الوده مانند تهران زندگی می کنند ضروری و لازم است . در حالی که برای همه ی افراد جهت جلوگیری از ابتلا به بیماری های فصل و افزایش سیستم ایمنی پر فایده است .