خواص تمشک

تمشک نام میوه ای از خانواده گلسرخیان است که دارای ساقه ی چوبی بوده و به رنگ های تمشک قرمز ، سیاه ، ارغوانی  ،طلایی سفید و صورتی یافت می شود.

تمشک فواید زیادی برای بدن دارد که ما در این مقاله سعی داریم تعدادی از انها را توضیح دهیم .بوته های خاردار تمشک سیاه هم در مناطق جنگلی شمال ایران و هم در بستر رودخانه ها و چشمه های کوهستانی جنوب رشد می کنند . این گیاه کوچک و خوش طعم ، سرشار از انواع آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی ضروری برای بدن است . مصرف آب تمشک می تواند درمانی موثر برای آلرژی باشد و به بهبود جریان خون در بدن کمک کند . اما اینها تنها گوشه ای کوچک از خواص تمشک سیاه است .  طبیعت میوه ی تمشک 

سرد و خشک می باشد . تمشک غنی از آنتی اکسیدان و پلی فنول هایی مانند آنتوسیانین ها ، اسید گالیک ، کورستین ، سیانیدین ، کاتچین و اسید سالیسیلیک ، ویتامین C ، ویتامین B ، اسید فولیک ،  مس و آهن ، منگنز و فیبر رژیمی می باشد .

از تمشک برای تهیه ی سالاد میوه ، مارمالاد و مربا تمشک ،  لواشک و رب و سس تمشک آب میوه شربت و اسموتی تمشک  ، تارت و کیک تمشک ، چای و دمنوش تمشک استفاده می شود .اعتقاد بر این است که منشا تمشک های وحشی در آسیا بوده است .

ترکیبات تمشک :

مقدار در هر ۱۰۰ g

- ( انرژی ) کیلوکالری 52

- چربی کل  ۰/۷ g

- چربی اشباع 0 G

- کلسترول mg 0

- سدیم ۱ mg

- پتاسیم mg ۱۵۱

- كربوهيدرات كل g ۱۲

- فیبر خوراکی  ۷ g

- قند  ۴٫۴ g

- پروتئین  ۱٫۲ g

- ویتامین ث mg ۲۶٫۲

- کلسیم ۲۵ mg

- آهن ۰/۷  mg

- ویتامین  دی  ۰Iu

- ویتامین ب۶ mg    0.1

-  ویتامین ب ۱۲ 0

- منیزیم ۲۲ mg

تمشک سیاه یک افزودنی خوشمزه برای هر رژیم غذایی است . همچنین حاوی مواد مغذی ضروری و آنتی اکسیدان های فراوان است . تمشک سیاه در بسیاری از نقاط جهان که آب و هوایی کوهستانی و معتدل دارند رشد می کنند .

اکنون به بررسی بعضی خواص آن می پردازیم .

منبع خوب  ويتامين C :

تمشک ها حاوی سطوح بالایی از ویتامین C هستند . یک وعده ۱۰۰ گرمی حاوی ۳۵ درصد از میزان توصیه شده روزانه مجاز ويتامين C است . بدن انسان ها خودشان قادر به ساختن ویتامین C نیستند ،  بنابراین لازم است ویتامین C که بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد .

ویتامین C در ساختن پروتئین دخالت دارد و برای تولید کلاژن برای بدن و انتقال دهنده های عصبی خاص لازم هستند . این فرآیندها برای بسیاری از عملکردهای بدنی ضروری هستند از جمله تسکین زخم . ویتامین C همچنین خواص آنتی اکسیدانی دارد و در عملکرد سیستم ایمنی دخالت دارند .

 منبع خوب فيبر های محلول و غیر محلول :

یک وعده ۱۰۰ گرمی از تمشک سیاه حاوی ۱۴ درصد میزان مجاز مصرف روزانه هستند . فیبر یک نوع كربوهيدرات است که بدن نمی تواند همانند سایر ملکول های دیگر کربوهیدرات ان را به ملکول های کوچک تر قند  تجزیه کند . فیبر نقش مهمی در تنظیم قند خون و جذب قند دارد .

دو نوع فیبر در غذا وجود دارد ، محلول و غیر محلول . فیبر محلول در آب حل می شود و با کاهش سطح قند خون ارتباط دارد و به شخص کمک می کند تا سطح کلسترول را در حد سالم نگهدارد .فیبر نامحلول در آب حل نمی شود اما عملکرد  گوارشی سالم را تامین می کند . تمشک سیاه حاوی هر دو فیبر محلول و نامحلول است .

منبع خوب انتی اکسیدان های ضد سرطان و پیری :

تمشک سیاه حاوی سطح بالایی از آنتی اکسیدان همچون آنتوسیانین است . آنتی اکسیدان ها به افراد در مقابله با اثر رادیکال های آزاد در بدن کمک می کنند . رادیکال های آزاد می توانند به سلول ها صدمه بزنند و به نظر می رسد ارتباط تنگاتنگی با فرایند پیری به علاوه سایر مشکلات سلامتی از جمله سرطان و بیماری قلبی دارند .

بدن از آنتی اکسیدان ها برای کاهش صدمه ای که رادیکال های آزاد می توانند ایجاد کنند استفاده می‌کند . ممکن است که وقتی افراد غذاهای حاوی آنتی اکسیدان می خورند از این فرایند حمایت کنند اما تحقیق بیشتری نیاز است .

علاوه بر این مقادیر بالای ویتامین C ، ریبوفلاوین ، فولات ، منیزیم ، منگنز ، نیاسین ، پتاسیم و مس موجود در تمشک خواص ضد سرطانی داشته برای پیشگیری و درمان انواع سرطان ها از جمله سرطان پوست ، ریه ، مری ،  پستان و مثانه مفید هستند .

میوه ای ضد انعقاد خون :

تمشک ها یک منبع عالی از ویتامین K هستند . این ویتامین یک ماده ضروری برای انعقاد خون است ،  که برای بهبود مناسب زخم ضروری است . همچنین سلامت استخوان با ویتامین K ارتباط دارد . با این حال لازم است که شخصی که در حال استفاده از رقیق کننده های خون است در مورد مصرف ويتامين K با پزشک خود مشورت کند .

منبع خوب ويتامين A :

تمشک سیاه حاوی ویتامین A است که چندین وظیفه را در بدن بر عهده دارد .

ويتامين A سیستم ایمنی بدن را حمایت می کند یک سیستم ایمنی قوی و سالم این توانایی را دارد که با عفونت و بیماری مبارزه کند . این ویتامین همچنین رشد و استخوان ها و دندان ها را تامین می کند و پوست را سالم نگه می دارد . ویتامین A مسئول تولید رنگدانه ها در شبکیه چشم است و به تامین بینایی بویژه در نور کم

کمک می کند .

مهارت های شناختی بهتر با مصرف تمشک :

یک تحقیق در سال ۲۰۰۹ مشخص کرد  موش هایی که تمشک سیاه مصرف کردند ،  مهارت های تشخیصی بهتری در مقابله با گروه کنترل که تمشک مصرف نکرده بودند ، داشتند .

نویسندگان تحقیق پیشنهاد کردند که این خاصیت می تواند به دلیل مواد شیمیایی موجود در تمشک ها به نام پلی فنل باشد . تحقیقات بیشتری نیاز است تا مشخص کند که آیا این فواید برای انسان ها نیز وجود دار یا خیر .

پیشگیری و درمان سرطان :

یکی از آنتی اکسیدان های خاص موجود در تمشک ، آلارژیک اسید است که توانایی منحصربه فردی در کاهش تولید سلول های سرطانی دارد . از این ترکیب ، در مبارزه با سرطان های مختلفی مانند سرطان ریه ،  مری ، سینه ، مثانه و

پوست استفاده می شود علاوه بر این ، تمشک خاصیت ضد تومور دارد و تحقیقات انجام شده بر روی تمشک سیاه نشان می دهد که این میوه می تواند با تغییر در ساختار ژنی سلول های سرطانی پستان ، آنها را به وضعیت عادی بازگرداند .

 تمشک سیاه موثر در  کاهش وزن :

تمشک میوه ای با کالری کم و فیبر بالا است . این دو ویژگی در کنار چربی بسیار پایین این میوه باعث می شوند که این میوه را بتوانید به راحتی  در دسته انواع میوه های کم کالری و مناسب لاغر شدن قرار دهید . مصرف فیبر مدت طولانی تری شما را سیر نگه میدارد و به حرکات بهتر روده ، کمک خواهد کرد. در عین حال لازم نیست نگران سوزاندن کالری ها یا چربی های اضافه ..باشید چون منگنز موجود در تمشک سیاه هم سطح متابولیسم بدن شما را بالا می برد و فرایند

چربی سوزی را سرعت می بخشد.

میوه ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت :

در صورت ابتلا به دیابت تمشک های آبدار و شیرین را جایگزین قند و شکر کنید . فیبر موجود در این میوه می تواند سطح قند خون را تنظیم کند و در کنترل دیابت موثر باشد . به علاوه ، ترکیبات موجود در تمشک سیاه با تقویت رگ های خونی شبکیه چشم خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی را کاهش می دهند .

فوائد تمشک سیاه برای اقایان :

مصرف تمشک سیاه فواید زیادی برای اقایان دارد که در ادامه به مهمترین موارد اشاره می کنیم .

• آنتی اکسیدان های موجود در تمشک سیاه یک عامل جلوگیری کننده از اثر مواد اکسیداتیو است که به  اسپرم اسیب می رسانند .

• منیزیم موجود در این میوه ، تولید هورمون جنسی تستوسترون در مردان را افزایش می دهد .

. ویتامین C موجود در تمشک ،سیاه قدرت باروری اقایان را زیاد می کند .

تمشک سیاه حاوی ترکیباتی به نام پروآنتو سیانیدین است که با خواص آنتی اکسیدانی قوی خود ، جریان خون در رگ ها را بهبود می بخشند و باعث انتقال بهتر و بیشتر خون به تمام 

قسمت های حساس بدن می شوند . در نتیجه ، توان و میزان برانگیختگی آنها برای برقراری رابطه ی جنسی ، بیشتر خواهد شد .

فواید تمشک بر سیستم قلبی - عروقی : 

تمشک از راه های گوناگونی به سلامت قلب و عروق کمک می کند که بعصی از انها شامل موارد زیر است :

• پلی فنول های موجود در تمشک و در رأس آنها رنگدانه های آنتوسیانین نقش قابل توجهی در کاهش بیماری های قلبی عروقی دارند . این ترکیبات استرس اکسیداتیو و در پی آن ،  التهاب سلولی را کاهش می دهند و به سلامت قلب و عروق کمک می کنند .

•  با مصرف یک فنجان تمشک سیاه ، 8 گرم فیبر طبیعی به بدن خود می رسانید که برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است .

•  ویتامین C موجود در تمشک سیاه از ایجاد پلاک در رگ های خونی جلوگیری می کند .

سالیسیلیک اسید موجود در تمشک ، خواصی شبیه آسپرین دارد و از قلب محافظت می کند .

• مقادیر زیاد پتاسیم موجود در تمشک سیاه قطر رگ های خونی را بیشتر کرده و به جریان نرم و روان خون در رگ ها کمک می کند .

 تقویت سیستم ایمنی بدن :

پیشتر در مورد تمشک که منبع خوب ویتامین C است صحبت شد . یک اثر بسیار مفید تمشک به علت داشتن میزان بالای ویتامین C  ، تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن و افزایش تولید گلبول

های سفید در بدن می شود . در چنین شرایطی ابتلا به بیماری های عفونی کمتر خواهد بود و در اثر ابتلا بهبودی سریع تر حاصل می شود .

اثر مفید تمشک بر درمان ناباروری :

چای برگ تمشک به طور سنتی برای تحریک باروری در مردان و زنان استفاده می شود ، دمنوش تمشک سطح هورمون ها را در بدن متعادل کرده و توانایی تولید مثل را بهبود می بخشد . گاهی ناباروری در اثر وجود عوامل اکسیدان است و تمشک به علت داشتن عوامل انتی اکسیدان و خنثی کننده ی عوامل مضر برای سلامتی باعث برطرف شدن ناباروری می شود .

 عوامل ضد  آرتروز و روماتیسم :

چای برگ تمشک داراب خواص ضد التهابی بوده و برای درمان بیماری های آرتروز ، روماتیسم ونقرس مفید می باشد  . زیرا این بیماری ها دارای درجاتی از التهاب هستند .

کمک به درمان بیماری های پوستی :

درمان  آکنه ، اگزما و پسوریازیس با تمشک امکان پدیر است زیرا مقادیر بالای ویتامین E و C و همچنین آنتی اکسیدان های موجود در چای برگ تمشک برای درمان بیماری های پوستی از جمله پسوریازیس آکنه و اگزما مفید هستند .

 مفید برای کاهش وزن :

تمشک دارای نقادیر خوبی از هر دو نوع فیبر محلول و غیر محلول است که باعث کنترل اشتها و ایجاد احساس سیری می شود . همچنین مصرف چای برگ تمشک به طور گسترده ای باعث افزایش متابولیسم پایه و در صورت رعایت رژیم چربی سوزی بدن شده و برای لاغری و کاهش وزن مفید می باشد .

فواید تمشک برای  معده و دستگاه گوارش :

میوه تمشک و دمنوش برگ تمشک به بهبود هضم غذا کمک کرده و برای درمان معده درد و سلامت دستگاه گوارش مفید می باشند . این خاصیت تمشک بعلت عوانل غیر قابل هضم رژیمی یعنی فیبر ها است . فیبر ها هضم نمی شوند ولی بواسطه ی تاثیراتی که بر دستگاه گوارش می گذارند ، ترشح انزیم های گوارشی و هضم را بهبود می بخشند .

همچنین مقادیر بالای فیبر موجود در تمشک به عنوان یک ملین عمل کرده و برای پیشگیری و درمان یبوست مفید می باشد .

کمک به حفظ  فشار خون و سلامت سیستم قلبی :

تمشک دارای ترکیب مفیدی به نام انتوسیانین می باشد . آنتوسیانین موجود در میوه ی تمشک به طور قابل توجهى خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد .

یک مطالعه در کانادا نشان می دهد که مصرف تمشک باعث کاهش فشار خون بالا شده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش می

دهد . 

تمشک حاوی اسید سالیسیلیک است که خواصی مشابه با آسپیرین دارد و افراد را در برابر ابتلا به

بیماری های قلبی و عروقی محافظت می کند . چون اسید سالسیلیک مانند اسپیرین از تشکیل لخته در عروق جلوگیری می کند و یک ضد انعقاد طبیعی است و خطر ابتلا به سکته ی قلبی را کاهش می دهد .

ویتامین C موجود در تمشک هم با جلوگیری از ایجاد پلاک در رگ های خونی از بیماری قلبی

جلوگیری می کند.

پیشگیری از ابتلا به آلزایمر :

پلی فنول های موجود در تمشک باعث تقویت

حافظه می شود و خطر ابتلا به زوال عقل و آلزایمر را کاهش می دهند . در واقع پلی فنل ها ترکیبات انتی اکسیدانی هستند که از اثر عوامل اکسیدان و اسیب رسان بر سیستم مغزی جلوگیری می کند . در صورت ابتلا به الزاینر نیز پیشرفت ان را کند می کند .

سلامت چشم :

گفته می شود که اگر روزی سه بار تمشک مصرف شود به علت انتی اکسیدان های سرشار ان ،

بینایی تقویت می شود و از ابتلا به بیماری دژنراسیون ماکولا که در آن آسیب به شبکیه منجر

به از بین رفتن بینایی می شود ، در امان می مانید .

منفعت های تمشک برای جنین ، خانم های باردار و شیرده :

1. تحقیقات نشان داده که تمشک برای سلامتی خانم ها به ویژه در دوران بارداری و شیردهی مفید است .

2 . اعتقاد بر این است که آنتی اکسیدان های موجود در تمشک برای جلوگیری از تخریب

جنین مفید بوده و خطر سقط جنین را کاهش می دهند .

3 . مقادیر بالای ویتامین ها و مواد معدنی موجود در تمشک از جمله ریبوفلاوین ، نیاسین ، فولات ، منیزیم ،  پتاسیم و مس برای بهبود رشد جنین در دوران بارداری مفید می باشند .

4 . چای و دمنوش تمشک می تواند چرخه قاعدگی را تنظیم کرده و خونریزی شدید در

دوران پریود را کاهش دهد .

5 . تمشک و چای تمشک برای کاهش تهوع 

دوران بارداری مفید بوده و به کاهش درد

زایمان و کاهش خونریزی پس از زایمان

کمک می کند .

6 . همچنین چای تمشک و میوه تمشک شیر مادر را در خانم های شیرده افزایش می دهد .

پیش از مصرف تمشک در دوران بارداری و شیردهی حتما با پزشک خود نیز مشورت کنید .

عوارض و مضرات مصرف تمشک :

تیامین موجود در میوه تمشک ممکن است با برخی آنتی بیوتیک ها تداخل دارویی ایجاد کند که باعث افزایش ناگهانی فشار خون می شود .

تمشک یک ملین و دیورتیک طبیعی بوده و زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث اسهال ، کم آبی و عدم تعادل الکترولیتی در بدن شود .

برخی افراد ممکن است با خوردن تمشک دچار واکنش های آلرژیک شوند که با علائمی از جمله احساس خارش در دهان ، خارش پوست ، خس خس سینه ، تهوع  ، درد شکمی و سرگیجه مشخص می شود .