توصیه به مصرف ماهی همواره جزء‌برنامه های سلامت و تغذیه است . اما بعضی ماهی ها مورد توصیه ی بیشتری قرار می گیرند ، بویژه برای سالمندان و افرادی که بیماری های خاص مانند انواع ارتروز یا مشکل مفاصل دارند . علت توجه بیشتر به این ماهی ها مربوط به ترکیبات خاص اسیدهای چرب این ماهی ها می باشد . یکی از این ماهی ها قزل آلا می باشد که ترکیب خاص اسید های چرب آن باعث این توجه متفاوت شده است .
ترکیبات ویژه اسید چرب :
مصرف ماهی قزل آلا بعلت کم‌چرب بودن باعث کاهش کلسترول خون می شود . از جانب دیگر این ماهی دارای یک انتی اکسیدان به نام آستاکسانتین می باشد که نقش بارزی در کاهش کلسترول خون دارد . بنابراین با کاهش کلسترول باعث کاهش گرفتگی عروق و احتمال ابتلا به بیماری های قلبی می شود .
دو ترکیب اسید چرب که ماهی قزل آلا را متمایز کرده است EPA و DHA است . این دو ترکیب در ماهی های چرب مانند قزل آلا و سالمون یاقت می شود و ارجحیت قزل الا این است که بثورت زنده قابل توزیع است و با کمترین تغئیر در ساختار اسید های چرب به دست مصرف کننده می رسد . در واقع DHA و EPA اسید های چرب معمولی نیستند . این دو اسید چرب دارای چندین باند دوگانه هستند و همین جایگاه خاص باند های دوگانه ی آنها و تعدد این باندها خاصیت ویژه ای به انها داده است و مصرف ماهیی مانند قزل آلا به بعنوان منبع این دو اسید شناخته می شود نقش مهمی در سلامتی افراد دارد .
DHAبیشتر در بهبود عملکرد مغز نقش دارد . در کودکان باعث بهبود یادگیری می شود و همچنین در کودکانی که پرخاشگری یا عصبانیت دارند این اسید چرب برای شان مفید و سودمند است . همینطور در جلوگیری از زوال عقل و حافظه در سالمندان و بویژه میتلایان به الزایمر مفید و سودمند است . این اسید چرب در رشد مناسب مغزی کودکان و بهبود حافظه و قدرت به یاد اوری بزرگسالان اثر دارد .
EPA نیز در ماهی های چرب یافت می شود . در واقف خیلی از این اسیدهای چرب در جلبک دریایی وجود دارند و ماهی با خوردن این منابع و تغذیه از انها این اسید های چرب را در بدن خود ذخیره می کند .EPA بیشتر در سیستم ایمنی بدن نقش دارد . زمانی که واکنش های التهابی فعال می شوند این اسید چرب باعث بروز واکنش مناسب و جلوگیری از پاسخ های اضافی می شود . همچنین در بهبود عملکرد بینایی موثر است .
ماهی قزل آلا منبع خوبی از پروتئین های قابل هضم ، اسید های امینه ، اسیدهای چرب امگا ۳ ، ویتامین های A , D , گروه و یتامین هایB و املاحی مانند سلنیوم و اهن ، کلسیم ، منیزیم ، کولین و ... است .
کمترین الودگی به جیوه :
اکثر ماهی ها بویژه ماهی های بزرگ داراب مقداری متیل جیوه هستند که وجود این ماده در ماهی ها آنها را غیر مفید برای کودکان و خانم های باردار می کند . اما از جایی که وجود اسیدهای چرب EPA و DHA در رشد مغزی کودکان و جنین مفید است باعث رشد مغزی مناسب کودکان و جنین و افزایش هوش بویژه در دوران جنینی می شود . البته بسته به سن کودک مقدار مورد نیاز ماهی برای دریافت مقادیر کافی این اسید های چرب متفاوت است . برای بانوان در دوران بارداری ۳_۲ بار مصرف ماهی های چرب مانند قزل آلا سفارش می شود .
مناسب برای بدنسازان :
تمرینات سنگین بدنسازی باعث افزایش خستگی و گاهی التهاب در عضلات می شود . بنابراین بعد از یک وعده تمرین بدنسازی جهت بهبود وضعیت خستگی عضلانی و بازگشت به حالت اولیه و پر انرژی و تامین مقدار قابل توجهی پروتئین از منبع کم‌چربی مانند قزل الا مفید و سودمند است .خود ورزش سنگین نیز یک حالت التهاب برای بدن می شود که وجود دو اسید ضروری EPA و DHA در این ماهی خاصیت ضد التهابی به ان داده است .
سلامت و زیبایی پوست :
وجود ترکیبات اسید چرب ویژه در ماهی قزل الا برای سلامت پوست نیز مفید است . در تحقیقات انجام شده مصرف قزل الا باعث بعبود خاصیت انعطاف پذیری و اب رسانی بهتر به لایه های پوست شده است .
همچنین افرادی که افتاب سوختگی داشتند افزودن قزل الا به برنامه غذایی شان باعث بهبود بهتر و یریع تر این افراد شد .
بیماری قلبی و فشار خون :
یکی از علل ابتلا به بیماری هلی قلبی افزایش اسید های چرب امگا ۶ نسبت به اسید های چرب امگا ۳ است . در تحقیقاتی مصرف ۲ وعده ماهی قزل الا در برنامه غذایی افراد سالمند باعث افزایش نسبت امگا ۳ به امگا ۶ در این افراد شد . این نسبت باعث کاهش ابتلا به بیماری قلبی می شود .
همچنین قزل الا سرشار از پتاسیم نیز می باشد که وجود این عتصر برلی سلامت قلب و جلوگیری از ابتلا به فشار خون ضروری می باشد. ترکیبات اسید چرب قزل الا جهت سلامت قلب ، جلوگیری از ابتلا به فشارخون و بیناری قلبی مفید است .
مفید در الزایمر :
ترکیب اسید چرب DHA در ماهی قزل الا جهت جلوگیری از زوال عقل و بهبود فعالیت مغزی و حافظه موثر است . افراد مبتلا به الزایمر بسیار منتفع خواهند شد اگر ۲ بار در هفته این اسیدهای چرب را بصورت طبیعی از مصرف ماهی بدست اورند .
