یکی از پیش غذاهای سنتی ایران که غالبا در افطار استفاده می شود ، انواع اش ها است . البته چنانچه این آش ها در کنار نان و پنیر و گردو استفاده شود یک غذای کامل است . در این مقاله به بررسی چند مورد از این پیش غذاهای مفید می پردازیم .
آش گندم :
مواد لازم جهت تهیه ی آش گندم :
- گندم با پوست یا گندم بلغور ۲ پیمانه
- نخود ۱ پیمانه
- ماش ۱/۲ پیمانه
- لوبیا سفید و قرمز ۱/۲پیمانه
- لوبیا چیتی ۱/۲ پیمانه
- لوبیا چشم بلبلی ۱/۲ پیمانه
- سبزی آش ۱ کیلو گرم
- پیاز متوسط ۲ عدد
- گردوی چرخ کرده ۲۰۰ گرم
- کشک ساییده ۱ کیلوگرم
- روعن زیتون ۱۰ - ۸ قاشق غذاخوری
- پونه ی کوهی ۱ قاشق غذاخوری
- نمک به میزان لازم
- فلفل به میزان لازم
- دارچین به میزان لازم
- زنجبیل به میزان لازم
- زردچوبه به میزان لازم
- اویشن به میزان لازم
- زیره به میزان لازم
- گلپر ساییده شده به میزان لازم
طرز تهیه ی آش گندم :
- برای تهیه ی این اش ابتدا باید حبوبات پخته شوند . جهت کاهش نفخ حبوبات باید انها را از شب قبل خیس کرده و چندین بار اب انها عوض شود و هنگام پختن نیز از چند تکه چوب دارچین استفاده نمود .
- مرحله ی اول تهیه ی این اش ، سرخ کردن پیازهای شسته و خلالی خرد شده است تا سبک و طلایی شود . سپس در اخر زردچوبه و نمک نیز به ان اضافه می کنیم .
- ظرف مورد نظر طبخ آش را تا نیمه از اب پر کنید . سبزی ها را شسته و خرد کنید و بعد از بجوش امدن اب قابلمه سبزی ها را به ان بیفرایید . بعد از نیمه پز شدن سبزی ، پیاز داغ و زرد چوبه را نیز اضافه کنید .
- برنج را در این مرحله اضافه می کنیم و پونه کوهی . مرتب باید محتویات قابلمه هم زده شود تا به لعاب بیفتد . حبوبات پخته بدون اب را هم به اش اضافه می کنیم .
- نمک آش را به اندازه ی دلخواه اضافه کنید . ادویه های فلفل ، دارچین ، زنجبیل ، اویشن ، زیره و گلپر ساییده را هم به میزان دلخواه به اش بیفزایید .
- بعد از سرو آش در ظرف مورد نظر ، روغن زیتون و کشک را به ان اضافه کنید . با گردوی چرخ کرده و گلپر ساییده شده ان را تزئین کنید .
این اش برای رفع کم خونی و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است .
آش شله قلمکار :
این اش علاوه بر حبوبات دارای گوشت نیز می باشد و برای تقویت ، رشد و نوجوانانی که بار اول است روزه می گیرند ، توصیه می شود .
مواد لازم جهت تهیه ی آش شله قلمکار :
- گوشت ۳۰۰ گرم
- نخود ۱ لیوان
- ماش ۱/۲ لیوان
- برنج ۱/۲ لیوان
- لوبیا سفید ۱/۲ لیوان
- لوبیا قرمز ۱/۲ لیوان
- لوبیا چیتی ۱/۲ لیوان
- سبزی آش ۱ کیلو
- پیاز متوسط ۲ عدد
- روغن زیتون ۱۰ - ۸ قاشق غذاخوری
- نمک به میزان لازم
- فلفل به میزان لازم
- دارچین به میزان لازم
- زرد چوبه به میزان لازم
- زیره به میزان لازم
- گلپر به میزان لازم
طرز تهیه اش شله قلمکار :
- در تهیه ی این اش از ۳۰۰ گرم‌گوشت استفاده شده است که بهتر است ابتدا گوشت ها با استخوان پخته شوند و سپس پاک شوند و به میزان ۳۰۰ گرم از انها میکس شوند .
- مانند سایر اش ها حبوبات برای کاهش نفخ شان از شب قبل خیس شوند و چند بار اب شان خالی شود و سپس با کمی چوب دارچین پخته شوند تا نفخ کمتری داشته باشند
- برای تهیه ی این آش ، ماش ابتدا باید به اب جوش اضافه شود و بجوشد تا پوست ماش از ان جدا شود و سپس ماش استفاده شود .
- ظرف مخصوص طبخ آش را بر می داریم و تا نیمه پر از اب می کنیم . وقتی اب به جوش امد ، سبزی های شسته و خرد شده را به انها اضافه می کنیم .
- تا سبزی ها نیم‌پز شوند ، پیاز ها را خلالی خرد کرده و سرخ کنید تا سبک و طلایی شوند و سپس به آن زرد چوبه اضافه کنید .و به سبزی در حال جوش در قابلمه بیفزایید . پونه ی کوهی را هم در این مرحله اضافه می کنیم و کمی از ان را برای تزئین روی اش نگه می داریم .
- برنج را هم به محتویات قابلمه بیفزایید ولی دائم بهم بزتید تا لعاب برنج باعث ته گرفتن آش نشود .
- در مرحله ی اخر گوشت پخته و میکس شده و حبوبات پخته ی بدون آب را به مواد آش اضافه کنید . نمک و سایر ادویه ها شامل فلفل ، دارچین ، زیره را اضافه کنید .
- این آش مانند حلیم هر چه بیشتر روی حرارت بماند و لعاب دهد و جا بیفتد ، خوش مزه تر و با غلظت بهتری می شود .
- بعد از سرو آش در ظرف مناسب روی آن را با پیاز داغ ، نعنای داغ ، پونه و گلپر تزئین کنید .
- افرادی که غذاهای غلیظ در ماه رمضان اذیت شان می کند از این آش استفاده ننمایند . مانند افرادی که سیستم هضم ضعیفی دارند .
آش ابغوره :
این آش فاقد حبوباتی مانند نخود و لوبیا می باشد .
مواد لازم جهت تهیه ی آش ابغوره :
- جوی پوست کنده ۱ پیمانه
- برنج نصف پیمانه
- ماش ۱ پیمانه
- سبزی اش ۱ کیلو
- پیاز متوسط ۱ عدد
- زرشک ۲ قاشق غذاخوری
- روغن زیتون ۱ استکان
- پونه ی کوهی ۱ قاشق غذاخوری
- نمک به میزان لازم
- فلفل به میزان لازم
- دارچین به میزان لازم
- زنجببل به میزان لازم
- زیره به میزان لازم
- گلپر ساییده به میزان لازم
- آبغوره به میزان لازم
طرز تهیه ی آش ابغوره :
- تنها حبوبات این آش جو و ماش می باشد . با این‌حال بهتر است شب قبل حتما خیس شود تا نفخ آن کمتر شود . ماش را جداگانه در ظرف دیگری بجوشانید تا پوست ان کاملا جدا شود .
- ابتدا ظرف آش را تا نیمه از اب پر کنید و بر روی حرارت قرار دهید تا بجوش اید . سپس سبزی را به آن اضافه کنید . تا نیم پز شدن سبزی ها ، پیاز ها را خلالی و ریز خرد کنید و سرخ کنید تا طلایی شوند .
- بعد از افزودن زردچوبه به پیاز داغ ان را به ظرف آش اضافه کنید . جو و ماش پوست گرفته را هم اضافه می کنیم .
- تا پختن ، لعاب دادن و جا افتادن آش ، باید به آن زمان دهید . اما دائما ان را بهم بزتید تا ته نگیرد .
- در انتها نمک و سایر ادویه ها مانند فلفل ، دارچین ، زنجبیل و زیره را به ان اضافه کنید . بعد از کشیدن و قبل از سرو کردن آش ، ابغوره و گلپر ساییده را به ان اضافه کنید .
- این آش جهت کنترل و جلوگیری از بالا رفتن فشار خون در ماه رمضان و اوقات عادی سالانه مفید است . افرادی که دچار افت فشار در ماه رمضان می باشند ، از این آش استفاده نکنند .
اش زیره :
مصرف این آش چون حبوبات ندارد برای افرادی که ناراحتی معده و گوارشی دارند و نی خواهند با تدابیری روزه بگیرند مناسب است .
مواد لازم جهت تهیه ی آش زیره :
- گوشت بدون استخوان ۳۰۰ گرم
- برنج ۱ لیوان
- پیاز متوسط ۱ عدد
- زیره سیاه ۲ قاشق غذاخوری
- نمک به میزان لازم
- فلفل به میزان لازم
- زعفران به میزان لازم
- سبزی آش ۱ کیلو
طرز تهیه ی آش زیره :
- برای تهیه ی این آش گوشت دار ، ابتدا گوشت با استخوان را بپزید و سپس بعد از پختن ، از استخوان جدا کرده و میکس نمایید .
- پیاز را ریز و خلالی کنید و با کمی روغن تفت دهید و در اخر زرد چوبه را به ان بیفزایید .
- ظرف آش که تا نیمه پر از اب است را روی حرارت قرار دهید و بعد از بجوش امدن سبزی شسته و ریز خرد شده را به ان اضافه کنید .
- بعد از نیم پز شدن سبزی ها ، پیاز داغ و برنج را اضافه می کنیم . چون بدنج لعاب دارد باید دائما هم زده شود تا آش ته نگیرد .
- بعد از نیم پز شدن برنج و کمی لعاب دادن ، نمک ، زیره و سایر ادویه جات را به آن اضافه می کنیم .
- گوشت پخته و نیم کوب شده را نیز همراه سایر مواد آش می کنیم . وتا جا افتادن آش ان را هر ز چند گاهی هم می زنیم . به علت لعاب برنج و گوشت خیلی محتمل است که این اش ته بگیرد .
- بعد از جا افتادن و سرو کردن این اش با نعناع داغ و پیاز داغ ان را تزئین می کنیم .
آش ماش :
مصرف این آش برای افرادی که رژیم های کاهش وزن دارند و یا رژیم های کم چرب در ماه رمضان مفید است .
مواد لازم جهت تهیه ی آش ماش :
- ماش پوست گرفته ۱ پیمانه
- برنج ۱ پیمانه
- پیاز متوسط ۱ عدد
- سبزی آش نیم کیلو
- زرد چوبه به میزان لازم
- نمک به میزان لازم
- روغن به میزان لازم
- فلفل به میزان لازم
طرز تهیه ی آش ماش :
- چون در این آش از ماش استفاده شده است ، علاوه بر خیساندن از شب قبل ، حتما باید ماش ها در ابتدا جوشانده شوند و پوست انها گرفته شود .
- ظرف اش که تا نیمه اب دارد بر روی حرارت قرار می دهیم و تا جوش امدن آب اش ، پیاز را خلالی خرد کرده و با روغن تفت می دهیم و در انتها زرد چوبه را به ان اضافه می کنیم .
- در ابتدا سبزی را اضافه می کنیم . بعد از نیم پز شدن سبزی ها ، پباز داغ دارای زرد چوبه را به ان اضافه می کنیم .
- در این مرحله برنج و ماش را اضافه می کنیم و تا لعاب دار شدن و پختن کامل برنج و ماش آن را هم می زنیم .
- در صورتی که حین پختن ، اش سفت شود ولی هنوز کامل نپخته باشد ، مقداری اب جوش به ان اضافه می کنیم .
- نمک ، فلفل و کمی روغن زیتون بنا به سلیقه و ذائقه به ان اضافه می کنیم .
- بعد از کشیدن و سرو کردن آش در ظرف مورد نظر ، با پیاز داغ ان را تزئین می کنیم .
-
