گوشت ماهی بسبار سبک تر و زود هضم تر از مرغ و گوشت است . مصرف ماهی به سالمندان و افرادی که از ناراحتی های گوارشی رنج می برند ، توصیه می شود . ماهی شوریده دهان سیاه ( Atrobucca nibe ) یکی از ماهی های عمقی زی دریای عمان است که تاکنون مطالعات کمی در مورد ارزش غذایی آن صورت گرفته است .
شوریده را می توان جز ماهی های درجه یک جنوب کشورقرار داد و طعم منحصر به فرد و خواص ماهی شوریده آن را ممتاز کرده است .
گوشت این ماهی به راحتی از حارها و تیغ های ان جدا می شود و همین خصلت باعث شده است این ماهی در بین دوست داران غذاهای دریایی طرفداران خاصی داشته باشد . رنگ گوشت ماهی شوریده کاملا سفید است . تعداد استخوان های این ماهی اندک است و در عین حال اندازه های آن بزرگ است و به راحتی قابل جدا کردن است .
ماهی شوریده از وزن ۲۰۰ گرم تا بیشتر از ۳ کیلوگرم وجود دارد ولی معمولا انچه در بازار در دسترس است برای مصرف ، وزن حدود ۳_۲ کیلوگرم می باشد .
بدن ماهی شوریده دوکی شکل است و مانند استوانه بنظر می اید . از نظر طولی حدود ۴۰ سانتی متر تا ۹۰ سانتی متر طول دارد .
یک باله ی پشتی منحصر بفرد و بلند دارد که تا نزدیکی دم ان می رسد .
اگر بخواهیم از نظر رنگ ماهی شوریده را تشخیص دهیم ، رنگ بدن و شکم ان نقره ای و پشت ماهی قهوه ای می باشد و روی شکمش خط های به رنگ پشت بدن ماهی دیده می شود .
در این ماهی املاح و ویتامین های زیر یافت می شوند :
- پروتئین :در هر ۱۰۰ گرم حدود ۱۷/۵ گرم پروتئین دارد .
- ویتامین های گروه B بویژه نیاسین ، ربوفیلاوین و تیامین
-ویتامین A
- ویتامین C
- آهن
- کلسیم
- پتاسیم
- منیزیم
- روی
- فسفر
- سلنیوم
- مس
- میزان کلسترول گوشت ماهی شوریده پائین است . و سرشار از اسید های چرب امگا ۳ است .
سرشار از اسید های چرب امگا ۳ :
اسید های چرب امگا ۳ جز چربی های مفید و ضروری برای بدن هستند ، اما بدن قادر به ساختن ان نمی باشد . بنابراین باید یا این اسیدهای چرب از طریق غذا وارد بدن شوند و یا پیش ساز انها در برنامه ی غذایی وجود داشته باشد و از طریق خوراک وارد بدن شود .
ماهی شوریده سرشار از اسید های چرب امگا ۳ می باشند . اما چرا این اسید های چرب برای بدن مفید هستند ؟
- این اسید های چرب در ساختار مغز مشارکت دارند . بنابراین در عملکرد طبیعی مغز و جلوگیری از افسردگی و اختلالات عصبی و پیشگیری از بیماری های مربوط به مغز و سیستم عصبی مانند الزایمر مفید و موثر است .
- در عملکرد طبیعی و سلامت سیستم قلب و عروق اسید های چرب امگا ۳ ضروری هستند .
- در درمان و پیشگیری از ADHD و بیش فعالی کودکان اثر دارد .
- تقویت سیستم ایمنی و عملکرد صحیح ان به وجود اسیدهای چرب امگا ۳ نیاز دارد .
- پیشگیری از زوال عقلی و علائم بیماری هایی مانند الزایمر وجود این اسیدهای چرب ضروری می باشد .
بنابراین با مصرف ماهی شوریده و گنجاندن ان در سبد غذایی مقدار امگا ۳ مورد نیاز بدن در روز تامین می شود .
شوریده یک ماهی سرشار از پروتئین است .
میزان پروتئین ماهی شوریده قابل توجه است ولی انچه این پروتئین را بارز و قابل توجه می کند ، تامین مقدار پروتئین شایان ذکری بدون دریافت چربی زیاد و کلسترول است . اکثر منابع پروتئین حیوانی با مقداری چربی و کلسترول همراه است . لذا افرادی که بیماری قلبی ، افزایش کلسترول و چربی دارند مصرف یک وعده ی سرشار از پروتئین بدون دریافت چربی و کلسترول در برنامه غذایی شان بسیار مهم لست . همچنین بدنسازان که در روز مجبور به دریافت پروتئین بالایی هستند ، دریافت پروتئین حیوانی از طریق مصرف گوشت هایی مانند گوشت ماهی شوریده که چربی و کلسترول کمی دارند ، باعث بالا رفتن کیفیت پروتئین مصرفی بدون دریافت چربی و حفظ سلامت می شود .
همچنین پروتئین های با کیفیتی مانند ماهی شوریده باعث ترشح کافی و مناسب هورمون ها ، شیره های گوارشی ، انزیم ها ، و ساخت کافی پادتن هایی می شود که منجر به عملکرد صحیح و مناسب سیستم ایمنی می گردد .
جلوگیری از سرطان :
از علت های ایجاد سرطان ، هجوم عوامل اکسیدان و اسیب رسان به بافت ها و سلول های بدن می باشد . ماهی شوریده ترکیبات مفید و موثری در کاهش ابتلا به سرطان و جلوگیری از پیشرفت ان دارد . وجود ویتامین های A و C در ماهی شوریده ان را دارای خواص انتی اکسیدانی و ضد سرطانی کرده است . همچنین وجود امگا ۳ در این ماهی باعث حفظ حالت نرمال و طبیعی بافت ها و غشاهای سلولی از عوامل مهاجم و اسیب رسان می شود . بنابراین در دنیای امروزی که اطراف ما پر از عوامل مهاجم و آسیب رسان است ، مصرف ماهی شوریده ضامن سلامتی است .
شوریده سرشار از ویتامین های B :
ماهی شوریده دارای ویتامین های گروه B ، بخصوص ویتامین B 3 ( نیاسین ) است . این ویتامین نقش مهمی در تنفس سلولی و ازاد سازی انرژی از کربوهیدرات ، پروتئین و چربی مصرفی موجود در رژیم دارد .
ویتامین B 3 همچنین در حفظ کلسترول در محدوده ی نرمال و تنظیم قند خون تاثیر دارد .
همچنین این ویتامین در جلوگیری لز تصلب شرائین و سخت شدن رگ ها ، کاهش کلسترول و تری گلیسرید دارد . همچنین احتمال سکته ی قلبی را کاهش می دهد . افرادی که یکبار دچار سکته ی قلبی شده اند ، مصرف این ویتامین از ابتلای بار دوم سکته جلوگیری می کند .
همچنین این ویتامین باعث کاهش التهابات پوستی می شود و برای رفع الرژی ، خارش و حساسست های پوستی توصیه می شود .
بیماری هایی چون افسردگی ، الزایمر ، ارتروز ، دیابت نوع ۱ و اب مروارید دخالت دارد .
مصرف ماهی شوریده علاوه بر تامین پروتئین باعث تامین نیاسین مورد نیاز بدن نیز می شود .
حفظ سلامت و رشد استخوان :
یک استخوان سالم نیازمند به عواملی چون کلسیم ، منیزیم و ویتامین C دارد . چنانچه این عوامل از یک منبع حیوانی با پروتئین مطلوب تامین شود اثر بارزتری بر سلامت استخوان دارد .
علاوه بر این روی که از عوامل موثر در رشد مناسب و رسیدن به قد مطلوب و مس که از نقش بسیار فراوانی در بدن دارد .و در خوش اخلاقی و بلوغ مناسب در افراد نقش دارد نیز در ماهی شوریده وجود دارد .
سرشار از ویتامین A :
ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است . در ماهی شوریده نیز همراه با مصرف چربی های مفیدش مقدار قابل توجهی از این ویتامین نیز وارد بدن می شود . ویتامین A علاوه بر نقش مهمی که در بینایی دارد دارای نقش انتی اکسیدانی نیز می باشد . این ویتامین در جلوگیری از التهاب ، سرطان ، مشکلات پوستی و تقویت سیستم ایمنی و بینایی نقش دارد .
چگونگی تشخیص ماهی شوریده ی سالم از فاسد :
بهتر است این ماهی از مکان های مطمئن تهیه شود زیرا دارای درصد بالایی اسید های چرب امگا ۳ که بصورت غیر اشباع می باشند است . این اسیدهای چرب به شرایط نامطلوب نگهداری حساس هستند و دچار فساد می شوند . یکی از راه های تشخیص ماندگی و فساد این ماهی بوی ان می باشد . در صورت ماندگی و عدم تازگی این ماهی بخصوص ابشش ماهی بوی نامطلوبی شبیه بوی امونیاک خواهد داد .
همچنین اگر انگشت در گوشت ماهی فروکنیم و جای ان باقی بماند و گوشت ماهی به حالت اولیه باز نگردد ماهی تازه نمی باشد .
عدم شفافیت و برق چشمان ماهی نیز نشان از ماندگی و تاره نبودن ماهی می دهد .
همچنین بافت ماهی خبر از روش مناسب نگهداری یا عدم نگهداری درست ماهی می دهد . بطوری که ماهی تازه و سالم گوشت نرم و لطیفی دارد و براحتی گوشت از پوست ماهی جدا نمی شود .
ضرر یا ممنوعیت مصرف ماهی شوریده :
ماهی شوریده از انواع ماهی با نقدار بالای جیوه می باشد . البته نوع پرورشی نسبت به نوع ازاد ان دارای جیوه ی کمتری می باشد . اما در هر صورت در دوران بارداری مصرف جیوه توسط مادر ، اثرات جبران ناپذیری بر رشد جنین دارد بنابراین دوران بارداری جز موارد محدود کننده و یا ممنوعیت مصرف ماهی شوریده می باشد .
آیا ماهی شوریده ی پرورشی دارای امگا ۳ می باشد ؟
انچه مهم است نوع تغذیه ی ماهی در زمان حیات بر روی میزان امگا ۳ گوشت این ماهی موثر است . از انجایی که نوع پرورشی بیشتر تغذیه ی گیاه خواری دارد ، میران امگا ۳ کمتری دارد ولی باز هم دارای مقادیر مفید این چربی می باشد .