روش های استفاده از زغال اخته

زغال اخته دارای یک قرن سابقه کشت در جنوب شرقی اروپا و غرب آسیا به عنوان یک درخت میوه است. امروزه به عنوان یک محصول میوه تجاری در اوکراین، صربستان ،ترکیه، گرجستان و ایران کاشته می شود. میوه های رسیده اغلب به صورت آب میوه یا مواد نگهدارنده فرآوری می شوند. آب میوه گاهی اوقات به شراب تخمیر می شود. میوه نارس را می توان در سرکه ترشی زد تا محصولی از نظر طعم و مزه از نظر زیتون حفظ شده مشابه باشد. میوه رسیده سرشار از ویتامین C و همچنین طیف وسیعی از مواد شیمیایی است. این ویژگی ها علاقه محققان را به این میوه کمتر شناخته شده در دهه گذشته جلب کرده است.

در ایالات متحده به عنوان یک درخت کوچک زینتی رشد می کند. گذشته از میوه ، اصلی ترین محصول فروش آن ، فراوانی شکوفه های زرد روشن در اوایل بهار است.

زغال اخته سرشار از آهن، کلسیم، اسید فولیک، فلاونوئیدها و ویتامین های B2 و C است.

مانند سایر میوه های قرمز رنگ، زغال اخته ها مقادیر زیادی آنتوکلسیم زغال اخته سیانین دارند.

آنتوسیانین موجود در این میوه رنگدانه ای از خانواده فلاونوئید است که دلیل آن هم رنگ قرمز در گوجه فرنگی و سایر میوه های قرمز است.

از میوه ،برگ پوست و ریشه زغال اخته در تغذیه درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. مثلا مقدار فروکتوز و گلوکز موجود در زغال اخته، درست مانند میزان کالری آن، کم است. بنابراین، افرادی که از چاقی و دیابت رنج می برند،  می توانند بدون نگرانی از آن لذت ببرند.

زغال اخته دارای تانن و اسیدهای آلی آنتوسیانین به ویژه از خانواده فلاون و ایزوفلاون، کاروتنوئیدها و آنتی اکسیدان ملاتونین است. آنتی اکسیدان ها مقاومت بدن را در برابر بیماری های غیر التهابی تقویت می کنند.

در این مقاله به بررسی چندین دستور استفاده از زغال اخته می پردازیم تا هرچه بیشتر از این میوه در سبد غذایی خانواده استفاده شود.

شربت زغال اخته:

یکی از انواع شربت ها، شربت زغال اخته است که با میوه خوشمزه و پر طرفدار زغال اخته تهیه می شود و طرز تهیه آن بسیارآسان است. مزه خوبی دارد و شما می توانید همزمان با فصل رسیدن زغال اخته این شربت خوشمزه را تهیه کنید و برای انواع پذیرایی یا تهیه کیک و دسر خوشمزه استفاده کنید. سعی کنید از زغال اخته رسیده استفاده کنید تا همه یکدست و با هم پخته شوند.

بستگی به ذائقه خود و میزان ترشی زغال اخته می توانید میزان شکر را تغییر دهید و کم و زیاد کنید. اما زغال اخته یکی از میوه های خوشمزه است که بیشتر بومی غرب آسیا تا جنوب اروپا است و در ایران بیشتر در منطقه الموت قزوين رشد می کند. شما می توانید با تهیه این شربت در انتها با باقی مانده های زغال اخته یک زغال اخته خشک نیز تهیه کنید و در زمستان این میوه ی خوشمزه جهت چاشنی استفاده کنید.

●مواد لازم‌جهت تهیه شربت زغال اخته:

- زغال اخته ۷۰۰ گرم

- شکر ۱ کیلوگرم

- آب ۳ پیمانه

●طرز تهیه شربت زغال اخته

●مرحله اول آماده زغال اخته:

-ابتدا زغال اخته را خوب بشورید برای این کار داخل یک ظرف گود آب ریخته و چندین بار آب آن را دور بریزید سپس داخل آبکش قرار دهید و صبر کنید تا خشک شود و یا می توانید روی یک پارچه تمیز انداخته تا آب اضافی آن از بین برود.

●مرحله دوم تهیه شهد:

در ادامه شکر را به همراه آب داخل قابلمه با حجم مناسب بریزید و هم بزنید تا کمی شکر حل شود. سپس روی حرارت متوسط قرار دهید و صبر کنید تا شکر کاملا ذوب شود. در این مرحله زغال اخته را داخل یک توری یا پارچه نازک بریزید تا بتوانید سر آن را گره بزنید.

●مرحله سوم پخت زغال اخته:

اکنون توری را داخل شهد قرار دهید و اجازه می دهیم زغال اخته داخل شیره بجوشد و کم کم رنگ پس دهد و به قوام برسد و مدام کف روی قابلمه را بگیرید تا شربت یکدست و شفافی داشته باشید.

● مرحله چهارم تهیه شربت زغال اخته:

بعد از غلیظ شدن شربت توری زغال اخته را بدون اینکه فشار دهید از قابلمه خارج کنید و اگر شربت به غلظت رسیده است از روی حرارت بردارید و صبر کنید تا خنک شود. سپس در شیشه های تمیز ریخته و در یخچال نگهداری کنید. اما زغال اخته ها را داخل یک سینی فلزی بریزید و روی آن نمک بپاشید و مقابل آفتاب قرار دهید تا خشک شود.  شما با تهیه شربت زغال اخته خشک نیز تهیه کردید.

خورش زغال اخته:

اصل خورشت زغال اخته برای مناطق شمالی ایران و از نظر جغرافیایی در استان گیلان و مازندران است. اما این خورش با استفاده از گوشت، زغال اخته، لوبیا چیتی گوجه فرنگی و ادویه های متنوعی مثل زردچوبه، زنجبیل و اسفناج طبخ می شود. با این حال، می توان آن را در رستوران ها و سفره های خانگی در سراسر ایران مشاهده کرد.

●مواد لازم جهت تهیه خورش زغال اخته:

-پیازداغ: ۲ عدد

-گوشت: ۳۰۰ گرم

-خلال بادام: ۱/۴ پیمانه

-گوجه فرنگی: ۱ عدد

-زغال اخته نیم کیلو

-شکر در صورت دلخواه

-آلو خورشتی نصف پیمانه

-زردچوبه و نمک به مقدار لازم

● طرز تهیه خورشت زغال اخته:

-در ابتدا نیم کیلو زغال اخته را شسته در یک قابلمه ریخته و یک  لیوان آبجوش  به ان اضافه می کنیم ومی گذاریم بجوشد تا نرم شود.

-سپس قابلمه را خاموش کرده و بعداز خنک شدن زغال اخته ها را  از صافی رد می کنیم و با پشت قاشق روی زغال اخته می کشیم تا هسته ها جدا شده و بصورت پوره در بیاید.

-اکنون باید سیصد گرم گوشت خورشتی را تفت  دهیم . ابتدا پیاز را ریز ۷رد کرده با کمی روغن تفت می دهیم تا سبک شود. گوشت را اضافه می کنیم و کمی تفت می دهیم و یک عدد گوجه فرنگی پوست گرفته و ریز خرد شده و فلفل و زردچوبه را نیز اضافه می کنیم و تفت می دهیم و زمان می دهیم تا بپزد.

-در این قسمت نصف پیمانه آلو خورشی را شسته.  می توانید آلو را هم به همراه زغال اخته بجوشانید و از صافی رد کنید یا اینکه درسته در خورشت استفاده کنید.

-در انتهای پخت گوشت زغال اخته و آلو، نمک و یک تا سه قاشق غذاخوری شکر و یک چهارم پیمانه خلال بادام شسته شده را هم اضافه کرده و اجازه می دهیم تا با حرارت ملایم خورش جا بیفتد.

 در تهیه ی این خورش به جای گوشت می توانید از فیله مرغ که با کمی کره خوب تفت داده شده استفاده کنید.

این خورشت خیلی خوشمزه و مفید است. زغال اخته ضد چربی هست و کلسترول خون را پایین می آورد، همچنین آنتی اکسیدان بالایی دارد از خوردن خام، مربا و خوراک هایی که با آن تهیه می شود غافل نشوید و تا وقتی موجود هست می توانید آن را خشک کنید و فصل های دیگر از ان استفاده کنید.

جواهر پلو مجلسی:

جواهر پلو، یک پلوی هفت رنگ و مجلسی است و به ان مرصع پلو یا هفت رنگ پلو هم می گویند .

در این دستور تهیه از زغال اخته نیز استفاده می شود.

●مواد لازم جهت تهیه ی جواهر پلو:

- برنج دانه بلند ۳۰۰ گرم

- زغال اخته خشک ۱۵۰ گرم

- پیاز درشت ریز خرد شده یک عدد

- روغن زیتون ۲ قاشق سوپ خوری

- کره ۶۰ گرم

- چوب دارچین یک عدد

- هل یک قاشق چای خوری

- زیره به مقدار لازم

- نمک به مقدار لازم

- فلفل سیاه تازه پودر شده به مقدار لازم

- زعفران ساییده شده و دم کرده به مقدار لازم

● مواد لازم رویه جواهر پلو:

- گردو درشت خرد شده ۱۰۰ گرم

- دانه انار ۱۰۰ گرم

- برگ جعفری خرد شده یک عدد

- سیر ریز خرد شده یک حبه

● طرز تهیه جواهر پلو:

- در ابتدا زغال اخته  را در ظرفی حاوی آب جوش قرار دهید تا خیس بخورد روغن و نیمی از کره را در ظرف مناسبی روی حرارت گرم کنید.

- پیاز نگینی خرد شده،  چوب دارچین، فلفل و زیره را اضافه کرده و حدود ۳۰ دقیقه روی حرارت ملایم تفت دهید تا پیاز کمی کاراملی شود.

- سپس ظرف را از روی حرارت بردارید برنج را که از قبل چند ساعت در آب قرار داده اید تا خیس بخورد به ظرف مناسبی روی حرارت متوسط انتقال دهید.

- ظرف را با آب داغ پر کنید طوری که حدود ۳ سانتی متر روی برنج را آب بگیرد. پس از چند دقیقه که برنج کمی نرم شد آن را آبکشی کنید. برنج را به همراه زعفران دم کشیده و زغال اخته به ظرف پیاز تفت داده شده اضافه کنید.

- در این مرحله جهت طعم دار شدن، نمک و فلفل بزنید و بقیه کره را روی سطح برنج بریزید و با استفاده از قاشقی چوبی ۵ الی ۶ حفره در برنج ایجاد کنید این کار باعث می شود برنج به طور یکنواخت با بخار بپزد.

- در حالی که برنج در حال پخت است گردوی خرد شده را در ظرف مناسبی روی حرارت تفت دهید تا برشته شود.

- گردوی تفت داده شده، دانه انار، برگ جعفری، پوست رنده شده پرتقال و سیر ریز خرد شده را در ظرف مناسبی با هم مخلوط کنید و در انتهای پخت برنج روی آن بریزید پس از چند دقیقه جواهر پلو را در ظرف مورد نظر بریزید و سرو کنید.

آش زغال اخته:

آش زغال اخته با طعم ملسی که دارد محبوب افرادی است که به غذاهای ترش مزه علاقه مند هستند. زغال اخته خواص بسیار زیادی دارد که ارزش خوراکی این غذا را چندین برابر می کند. از جمله خواص این خوراکی دارا بودن آن از انواع ویتامین ها است. در ادامه با طرز تهیه آش زغال اخته آشنا شوید و آن را تهیه و از خواص بی نظیر آن بهره مند شوید.

● مواد لازم جهت تهیه اش زغال اخته:

- سبزی جعفری شوید، گشنیز ۵۰۰ گرم

- زغال اخته ۱ کیلو گرم

- پیاز ۳ عدد متوسط

-  رشته آش ۱/۲ یک بسته کامل

- نمک به مقدار کافی

- فلفل به مقدار مورد نیاز

- آب ۲ لیتر

- لوبیا چیتی ۲ پیمانه

● طرز تهیه آش زغال اخته ملس و خوشمزه:

-دستور تهیه این غذا مناسب برای چهار نفر می باشد. حدودا سه ساعت زمان برای پخت شدن آن لازم است.

- برای پختن این غذای ترش و خوش طعم ابتدا باید لوبیاها را به خوبی با آب بشویید لازم است که آنها را در ظرفی برای مدت چند ساعت در آب خیس کنید سپس لوبیاها را بمزید تاکانلا نرم شوند.

-در این مرحله باید ،گشنیز شوید و جعفری را پاک کنید و آن ها را خوب بشویید و بگذارید تا آب از آنها کاملا خارج شود. سپس سبزی ها را خرد کنید.

- پیازها را خرد کرده و قابلمه ای مناسب تهیه کنید. مقداری روغن در آن بریزید و آن را روی شعله گاز قرار داده و پیازها را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا سرخ شوند.

- در این مرحله دو لیتر آب در قابلمه ریخته و زغال اخته را نیز به آنها اضافه کنید و مهلت دهید تا مواد با هم بجوشد.

- پس از جوشیدن لوبیاهایی که در مرحله ی اول پختید را به مواد خود اضافه کنید و منتظر بمانید تا مواد با هم پخته و یکدست شوند.

-در مرحله ی آخر سبزی ها را به همراه رشته آش به مواد اضافه کرده و هم چنین نمک و فلفل را نیز به آنها بیفزایید. مهلت دهید تا آش کاملا پخته و به خوبی جا بیفتد.

آش زغال اخته ی شما آماده است آن را داخل کاسه بریزید و با نعنا و پیاز داغ به آش خود زینت دهید و نوش جان بفرمایید.

کرم چیز زغال اخته:

این کرم یک دسر متفاوت، با عطر و طعمی جذاب و رنگی زیبا، که از میوه ی زغال اخته تهیه می شود.

●مواد لازم جهت تهیه کرم چیز زغال اخته:

- زغال اخته نصفه پیمانه

- پنیر خامه ای ۱۰۰ گرم

- خامه صبحانه ۱۵۰ گرم

- شیر ۲ لیوان

- شکر حدودا ۷ قاشق

- پودر ژلاتین ۲ قاشق غذاخوری

- آب سرد نصفه پیمانه

● طرز تهیه کرم چیز زغال اخته:

- ابتدا هسته زغال اخته را بگیرید. پودر ژلاتین را روی آب سرد بپاشید تا کمی پفکی شود و بعد  برای بن ماری شدن روی بخار کتری قرار دهید تا پودر ژلاتین کاملا در اب حل شود.

- شکر و زغال اخته را با هم میکس کنید بعد از صافی رد کنید تا کاملا یکدست شود. سپس پنیر خامه و شیر را با همزن بزنید تا یکدست شوند. بعد مخلوط شکر و زغال اخته را اضافه کنید و انقدر بزنید تاصاف شود  ژلاتین که از دما افتاد به مخلوط اضافه کنید و هم بزنید.

 قالب را کمی چرب کنید مواد را داخل آن بریزید و داخل یخچال بگذارید تا خودش را بگیرد.

بعد از دو ساعت از یخچال در اورید و بگذارید هم دمای محیط شود و از قالب خارج کنید و سرو کنید.