دیابت یکی از بیماری های شایع در دنیاست که هر سال شیوع بالایی دارد و افراد بسیاری در کل دنیا به ان مبتلا می شوند . این بیماری بر روی عملکرد های بسیاری اثر می گذارد . از جمله مواردی که امکان دارد مانند قبل از بیماری قند قابل انجام نباشد ، بیماری قند یا دیابت است . در اسلام بیماران از روزه داری معاف هستند اما اخیرا مشاهده شده است که بیماران دیابتی با رعایت تدابیر و دستوراتی قادر به روزه گرفتن هستند .
موارد زیادی در مقاله ی قبلی در این زمینه بررسی شد و اکنون به بررسی سایر موارد و نکات در این مقاله می پردازیم .
مصرف چه مواد غذایی در ماه رمضان برای افراد دیابتی مناسب است؟
مواد غذایی ترش مثل غوره و آبغوره آبلیمو ،تمبرهندی رب غوره بالنگ ترشك ریواس انار ترش با ترش و شیرین رب ،انار ،الو رب ،به رب ریواس، سماق، زرشك
:گوشتها گوشت بره و بزغاله يك ساله گوشت ماکیان ماهی کیلکا مواد غذایی با طبیعت سرد و تر مثل جو و ماءالشعیر تهیه شده بر اساس اصول طب سنتی و آرد ،جو، خیار، کدو و آب ،کدو ،کاهو اسفناج خرفه اسفرزه
زرده تخم مرغ ،عسلی ،نخود ،سیب ،رب ،سیب توت سفید توت سیاه رب ،نعناع ،گلاب ،گزنه گشنیز شلغم قره قاط زالزالك شنگ بیماران دیابتی میتوانند در وعده های افطار و سحر از خورشت ها و غذاهایی که در آنها از گوشت بره جوجه مرغ یا ماهی کیلکا به اضافهٔ سبزی جات و مواد ذکر شده تهیه شده و سوپ یا آش حاوی ،جو، گشنیز ،اسفناج ،گزنه ،خرفه ،کدو، شلغم زرشك آلو استفاده کنند و به عنوان چاشنی به غذاها آبغوره بدون نمك آبلیموی تازه سماق یا تمرهندی اضافه نمایند.
به جای شیرینی جات مصنوعی استفاده از عسل و رب سیب در این بیماران توصیه می شود بهترین میوه ها برای این بیماران سیب رسیده شیرین ،گلابی ،انار تمبرهندی ،آلو، زردآلو و شاه توت است که بیماران می توانند از آب میوه های فوق نیز استفاده نمایند. بهترین نوع ماهی در طب سنتی ماهی رضراضی است ماهی خلطهای گرم را اصلاح کرده و ضعف ناشی از گرمی کبد و کلیه را بر طرف می کند و رطوبت را به بدن باز می گرداند ماهی و غذاهای دریایی به علت وجود امگا۳ و چربیهای غیر اشباع در بهبود دیابت و عوارض آن مفید هستند . گشنیز تسکین دهندۀ صفرا و بر طرف کننده التهاب و تشنگی است . در مطالعات متعدد نیز اثر گشنیز بر افزایش ترشح انسولین از پانکراس پایین آوردن قند خون بهبود لیپید پروفایل و جلوگیری از بروز عوارض قلبی-عروقی در بیماری دیابت بیان شده است. جو تسکین دهندۀ غلیان خون و صفرا و برطرف کننده حدت تبهای گرم و تشنگی است. در مقالات متعدد اثر جو در پایین آوردن قند خون و افزایش حساسیت بافتی به انسولین به اثبات رسیده است . اسفناج با طبیعتی سرد و تر بر طرف کننده گرمی و التهاب و تشنگی بوده و ملین طبع است و هضم سریعی دارد . در طب نوین نیز افزایش الدوز ردوکتاز در بدن یکی از مکانیسم های بروز عوارض دیابت است. اسفناج با مهار الدوز ردوکتاز از این مساله جلوگیری می کند . اثرات کاهش دهنده قند خون اسفناج در منابع طب جدید تایید شده است . آلو کاهنده حرارت و حدت صفرا و تشنگی و التهاب و ملین طبع است . همچنین الو باعث افزایش حساسیت بافتی به انسولین و کاهش نسبی قند خون می شود .
نخود ملین ، طبع تولید کننده خون
صالح و دارای غذاییت بسیار و پاکسازی کننده کبد و طحال و کلیه است نخود حساسیت بافتی به انسولین را افزایش داده و علاوه بر کاهش دادن قند خون لیپید پروفایل را در بیماران دیابتی بهبود می بخشد زیرا دارای چربیهای مفید اشباع نشده است. گزنه لطیف کننده اخلاط مدر و بازکننده گرفتگیهای کبد است. همچنین قند خون را کاهش داده و لیپید پروفایل را در افراد دیابتی بهبود می بخشد . غوره تسکین دهندۀ حرارت خون و قامع صفرا، مقوی کبد و از بین برندۀ تشنگی است و سازندۀ خلط صالح در بدن است. رب انار همین انار کبد را پاکسازی و تقویت می کند خواص را با قوت بیشتری دارد . در طب نوین نیز اثرات ضد دیابت انار در مقالات و منابع طب نوین به اثبات رسیده است . سیب تقویت کننده قلب و مغز و کبد و دستگاه گوارش و تسکین دهنده حرارت است . مصرف سیب از ایجاد بیماری دیابت پیشگیری میکند در بیماران دیابتی نیز سیب علاوه بر پایین آوردن قند خون از بروز عوارض این بیماری جلوگیری می کند . سماق مقوی معده و احشا از ریختن مواد به معده و سایر اعضای داخلی جلوگیری می کند و مانع از زیادی دفع ادرار می شود سماق با مهار آنزیم آلفا آمیلاز قند خون را کاهش داده و تحمل بیماران دیابتی نسبت به گلوکز را افزایش می دهد . و تمبرهندی ملین طبع تسکین دهندۀ حرارت و غلیان ،خون مسهل صفرا و اخلاط سوخته و برطرف کنندۀ تشنگی است . اثرات ضد دیابتی تمرهندی و هسته آن نیز در منابع و مقالات متعدد طب جدید بیان شده است .
كدو ملين طبع ، تسکین دهندۀ حرارت و مناسب برای افراد دچار غلبه صفرا است اگر با آبغوره یا سرکه و روغن بادام یا روغن زیتون طبخ ، نمایند خلط صالح ایجاد کرده و مخصوصا برای صفراوی مزاجان نافع است . خاصیت کاهنده قند خون کدو نیز گزارش شده است . زرشك ، قاطع صفرا و تسکین دهنده حرارت معده و کبد و مسکن غلیان خون مقوی قلب و معده و کبد گرم و مانع از ریختن مواد به اعضا است . اضافه کردن زرشک به غذای بیماران دیابتی با عدم کنترل مناسب قند خون مفید است .
نمونه هایی از غذا ها و نوشیدنی های مفید برای افراد دیابتی :
سوپ گشنیز سوپ سبزیجات ماهی کیلکای دارچین زده آبگوشت میوه اشکنه ی گشنیز و شنبلیله آش با چاشنی های مختلف قلیه ،کدو کوفته با چاشنی های مختلف خوراک ماهیچه و ، آلو بخارا خورشت سیب درختی نخود اب کته گشنیز کته ، شوید شربت آبغوره و رب انار شربت سرکه و رب انار دم کرده گزنه ماء العشیر طبی .
نکته ی پایانی :
تمام نکات و موارد ذکر شده در بالا بیان تحقیقات و تجربیات انجام شده در حیطه ی بیماران دیابتی می باشد و بدیهی است موفقیت درمان هر بیمار در گرو بررسی شرایط فردی ، تشخیص پزشک و هماهنگی با متخصص طب سنتی است . قبل از هر اقدامی موارد بالا را مدنظر داشته باشید .
