یکی دیگر از میوه های اواخر فصل بهار و تابستان گلابی جنگلی است . شاید شما در منطقه ای باشید که گلابی جنگلی در فصل بهار در انمنطقه موجود نمی بلشد . گلابی جنگلی دارای میوه ای است که هر عدد آن به اندازه یک آلو و به رنگ زرد است و ظاهر و طعم متفاوت اما بافت مشابه با گلابی یا همان امرود شاه ، دارد و برخلاف گلابی به صورت خوشه ای بوده و هر هفت تا هشت عدد آن روی یک خوشه سوار است.
این گونه از گلابی کمیاب تر بوده میوه ها حالت خوشه ای روی درخت سوار بوده ، میوه ای اندازه یک گردو به اندازه زرد یا زرد مایل به سبز داشته بسیار جالب و دوست داشتنی وقتی میوه را که می خورید و دندان به آن می خورد بافت گلابی را مشاهده خواهید کرد . این درخت را به صورت خود رو و تک درخت در جنگل و کنار برخی زمین های حاشیه جنگل ها یافت می شود و میوه آن اواخر شهریور و اوایل پاییز می رسد که به صورت خام استفاده می شود . از نهال جوان آن به عنوان پایه گلابی در پیوند ارقام خوب و باغی
استفاده می شود .
درختی است به ارتفاع حدود ۵ متر و دارای شاخه های خار مانند و برگ آن تخم مرغی گرد با قاعده گرد و یا تقریباً قلبی و با انتهایی کند است . ولی انتهای برگ های جوان آن کمی کشیده بنظر می رسد . روی برگ صاف و براق است و پشت برگ های جوان و حاشیه آنرا تارهای عنکبوتی فرا گرفته است که رفته رفته صاف می گردد و دارای رنگ سبز روشن می باشد و طول پهنک آن ۴-۲ سانتی متر و طول دم برگ ان تقریبا دو برابر است .
گل آذین گل دهی گلابی وحشی بیشتر رنگ سفید و مجتمع خوشه ای است و طول پا یک گل به سه سانتی متر می رسد . گل هایش سفید و داخل کاسبرگ های خرد و مثلثی آن پشمین و سرخ می باشد . میوه آن کوچک گرد و یا کمی گلابی شکل است و بر روی پایکی به طول سه سانتی متر قرار دارد و قطر آن به ۵/۱ سانتی متر بالغ می گردد . رنگ آن سرخ تیره متمایل به سیاهی و برخی قهوه ای است .
خاستگاه گلابی جنگلی :
در منابع آلمانی منشا گلابی را درکوههای البرز ذکر کرده اند . میوه گلابی انواع زودرس و دیر رس دارد که معمولا زود رس ها شیرین تر و خوشمزه تر و رنگ میوه روشن تر است و در تابستان و شهریور ماه می رسد و دیر رس ها که میوه ترش مزه ای و رنگ تیره تری دارند در مهر ماه می رسند . میوه نارس آن معمولا گس است و بعد از برداشت که چند روز بماند کاملا رسیده و خوشمزه می گردد . میوه این نوع درخت خواص قابض ، تب بر و آرام بخش است . چوب درخت نیز محکم و بادوام است .
گلابی وحشی میوه ای جنگلی است که هر عدد آن به اندازه یک آلو سیاه و به رنگ زرد می باشد . برخلاف ظاهر و طعم متفاوت ، بافت مشابهی با گلابی دارد این میوه به صورت خوشه ای بوده و هر هفت تا هشت عدد آن بر روی یک خوشه قرار دارد . به طور کلی اطلاعات کمی در مورد خاصیت گلابی وحشی وجود دارد . لازم به ذکر است که گلابی جنگلی به دلیل آن که یکی از گونه های گلابی است فواید تغذیه ای و درمانی آن را نیز دارد .
فواید کلی گلابی وحشی شامل آرامش ،اعصاب نرم کردن سینه افزایش وزن و افزایش نیروی جسمی و جنسی می باشد . در ادامه بیشتر با فواید گلابی وحشی آشنا می شوید .
گلابی وحشی با نام های مختلف انچوچک ، اربه ، خوج و سنگ خوج شناخته می شود . نوعی از این گلابی در جنگل های گیلان وجود داشته که داری بافت سخت و طعم ترش و شیرین است بنابراین از آن در تهیه مربا استفاده می کنند . همچنین طبع این میوه سرد و خشک یا متعادل می باشد . این میوه به دلیل اینکه از گونه گلابی ها است، بنابراین دارای خواص تغذیه ای و درمانی آنها می باشد و همانطور که گفتیم دارای سه گونه مهم است که انچوچک یکی از آنها بوده و اغلب در کهگیلویه و بویر احمد استان فارس و لرستان روییده می شود دانه و میوه این نوع گلابی ها انچوچک یا انجوجک نامیده می شوند .
دانه های انچوچک دارای مغز سفید با پوستی قهوه ای رنگ هستند و تقریبا شبیه مغز زردآلو و بادام است . از خود این میوه استفاده ای نمی شود ، ولی دانه های آن خاصیت دارویی دارد؛ به منظور استفاده از این دانه ها ، میوه آن را در زیر خاک مدفون می کنند . بعد از پوسیدن آن ، دانه هایش را بیرون آورده ، پس از شستن به صورت خام یا بو داده مصرف می شود . در زیر به برخی از خاصیت های گلابی وحشی اشاره کرده ایم که البته برخی از آنها با خواص گلابی مشترک است .
گلابی وحشی دارای خاصیت های بیشماری است و از برگ های جوان ، ساقه ، میوه ( دانه ) و پوست آن می توانید مورد استفاده دارویی داشته باشید . جالب است بدانید ان نوع گلابی جنگلی که دانه اش خاصیت درمانی دارد ، میوه این نوع گلابی قابل استفاده نبوده ولی از دانه آن برای مصارف دارویی استفاده می شود ؛ دانه های آنچوچک با مغز سفید رنگ و پوست سخت و قهوه ای رنگ دارای شکل ظاهری و طعمی تقریبا مشابه با بادام یا مغز زردآلو است که بعد از بو دادن آنها می توان به عنوان بادام جنگلی خوشمزه مورد استفاده قرار دهید .
- چربی گرم ۰/۳
- کربوهیدرات گرم ۲۷
- پروتئین گرم ۰/۶
- فیبر ۵/۵ گرم
- کالری ۱۰۱ کیلو کالری
در بذر این گیاه ۱۰ اسید چرب وجود دارد که بخش عمده آن را اسید اولئیک و اسید لینولئیک تشکیل می دهند و ترکیبات دیگر آن شامل پالمتیک اسید ، پالمیتولئیک اسید ، استئاریک اسید ، هپتا دکانوئیک اسید ، مارگاریک اسید ، آراشیدیک اسید ، آراشیدونیک اسید ، لینولنیک اسید می باشد.
گلابی جنگلی سرشار از ویتامین C است و تانن ها و پتاسیم آن اسید اوریک و فشار خون بالا را کاهش می دهند و برای نقرس مفید هستند .
این میوه و دانه های آن طبیعت معتدل و خواص زیادی دارند به خصوص اینکه دانه های آن به طور گسترده ای در طب سنتی استفاده می شود . این میوه حامل ويتامين A ، ویتامین B ، ویتامین C ، فیبر ، پتاسیم ، منگنز و فسفر است . گلابی ژاپنی چربی اشباع و سدیم کم و سرشار از ویتامین ها است . گلابی وحشی تاثیر فوق العاده ای بر تقویت قلب معده و کبد دارد . این میوه سینه و حنجره را نرم میکند ، اعصاب را تسکین می دهد و باعث تقویت عمومی بدن می شود .
- از خواص گلابی وحشی خاصیت ضد قارچ آنتی اکسیدان ضد باکتری و ضد لاروی است.
- مصرف گلابی وحشی باعث افزایش ادرار بیماران می شود .
- گلابی وحشی خاصیت چاق کنندگی تقویت
عمومی بدن و افزایش وزن را دارد .
- گلابی وحشی آرام کننده اعصاب و تشنج
است .
- گلابی وحشی باعث افزایش نیروی جنسی
می شود .
- این میوه قاعده آور است .
مانند سایر میوه ها گلابی سرشار از آنتی اکسیدان ها است . آنتی اکسیدان ها با رادیکال های آزاد مبارزه می کنند ؛ به همین دلیل گلابی با دارا بودن ویتامین C ، ویتامین A ، ترکیبات فلانوئید ، بتاکاروتن ، لوتئین و زیگزانتین می تواند به پیشگیری از سرطان و بسیاری از بیماری ها کمک کند .
در واقع وجود آنتی اکسیدان ها و سایر مواد موجود در گلابی این میوه پاییزی را تبدیل به یک ضدالتهاب قوی کرده که با این خاصیت خود به پاکسازی ریه و کاهش گلو درد و حتی سایر دردهای التهابی کمک می کند . به همین دلیل از فواید گلابی برای ریه و التهابات آن استفاده می کنند تا در روزهای سرد پاییزی از بسیاری از بیماری های ریوی پیشگیری کند .
یکی از خواص گلابی جنگل بهبود عملکرد کلیه و درمان برای سنگ کلیه است ، زیرا نه تنها حاوی مقادی زیادی آب است و به کارکرد کلیه ها و دفع سنگ و حتی بهبود عفونت مجاری ادراری کمک می کند ؛ بلکه می توانید با استفاده از جوشانده برگ گلابی ، به دفع سنگ کلیه و همچنین بهبود ورم پروستات کمک نمایید .
یک عامل مهم در رفع و درمان یبوست مصرف فیبر در رژیم غذایی است . فیبر موجود در گلابی مواد غذایی را جمع می کند و به صورت توده در میآورد در نتیجه غذا راحت تر از میان روده عبور می کند که مهمترین فواید گلابی برای یبوست است . همچنین سبب ترشحات متعادل معده و شیره ی گوارشی می شود و حرکات روده را تنظیم می کند و احتمال ابتلا به یبوست و اسهال را کاهش می دهد .
از خواص گلابی در طب اسلامی به خاصیت آن برای قلب اشاره شده است ، که این به دلیل وجود میزان بالایی پتاسیم در آن است . سیب دارای کلسیم فراوانی است و به همین دلیل مصرف سیب و گلابی در کنار یکدیگر برای تقویت قلب و حفظ سلامتی بدن بسیار مفید است . همچنین بهبود گردش خون جلوگیری از نقص های هنگام تولد کاهش التهاب ، مراقبت و تقویت استخوان ها و همچنین تقویت پوست و مو نیز از خواص دیگر گلابی است .
اغلب منابع علمی به خواص گلابی کال اشاره ای نکرده اند و همواره پیشنهاد داده اند از گلابی رسیده استفاده کنید . گلابی کال سفت است و خوردن و هضم آن دشوار است و مصرف گلابی کال اغلب سبب دل درد می شود ؛ به همین دلیل است که عقیده بر آن است که عوارض گلابی کال از فواید گلابی کال بیشتر هستند .