چگونه از تخریب سلول توسط رادیکال های آزاد جلوگیری شود ؟
انتی اکسیدان ها می توانند حمله ی رادیکال های آزاد را متوقف و مختل نمایند و موجب بازسازی شوند . وجود مقادیر زیادی از انها در اطراف سلول ها امری اجتناب ناپذیر است . در یک محیط سمی هر چه انتی اکسیدان بیشتری برای حفظ غشاء شکننده ی سلول هاو، پروتئین ها و ماده ی ژنتیکی DNA وجود داشته باشد ، حمله و تخریب حاصل از رادیکال های ازاد کم تر خواهد بود . و هر چه تخریب کمتر باشد ، احتمال بروز نشانه های پیری و تخریب نهایی بدن کمتر خواهد بود . انچه بدان نیاز است تعادلی دقیق است. یعنی وجود انتی اکسیدان کافی برای کنترل شدید رادیکال های آزاد، تا بدین ترتیب از تجاوز رادیکال های ازاد و در نتیجه زوال بدن جلوگیری شود. هنگامی که رادیکال های آزاد بیشتر از انتی اکسیدان ها باشند، بدن دچار مشکل اکسید شدن می شود. عدم تعادل، سلول ها را از بین می برد و موقعیت را برای افزایش تخریب مساعد می کند. این تخریب در نهایت چنان انباشته می شود که ما آن را بصورت نشانه های بیماری و پیری عمومی تجربه می کنیم.
بنابراین می توان پیری را بعنوان کمبود عمومی ناشی از انتی اکسیدان شناخت که بدن را در مقابل محیط داخلی و خارجی مملو از رادیکال های آزاد رها می کند.
تاثیرات مصرف انتی اکسیدان ها در بروز سالمندی :
- کاهش مرگ و میر به میزان ۵۰ ٪
- کاهش مرگ ناشی از سرطان به میزان ۱۳ ٪
- افزایش مقابله با سرطان به میزان ۵۰ ٪
- کاهش سکته های قلبی و سکته های مغزی به میزان ۵۰ ٪
- کاهش سرطان پوست به میزان ۷۰ ٪
- افزایش مصونیت و کاهش عفونت ها به میران ۵۰ ٪
- کاهش اب مروارید به میزان ۳۶ - ۲۶ ٪
ویتامین E یک انتی اکسیدان قوی :
ویتامین E قوی ترین انتی اکسیدان در مقابل پیری است . در حقیقت ویتامین E یک عامل قوی انتی اکسیدانی است که رادیکال های ازاد را خنثی می کند .
نقش ویتامین E در تاخیر انداختن پروسه ی پیری :
- توقف فعالیت واکنش رادیکال های ازاد ، که با فعالیت انتی اکسیدانیدخود این عوامل اسیب رسان را از بین می برند .
- توقف اکسیداسیون کلسترول مضر ( LDL ) و دیگر چربی های زیان بخش
- جلوگیری از حملات قلبی و سکته های مغزی
- جلوگیری از انسداد شریان ها با جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول LDL و رسوب انها در رگ و تشکیل پلاک ها
- فعال سازی سیستم ایمنی با افزایش تکثیر گلبول های سفید خون که با عفونت ها مبارزه می کنند و جلوگیری از اکسید شدن چربی های موجود در غشاء سلول های ایمنی در اثر حمله ی رادیکال های آزاد .
- جلوگیری از بروز سرطان و توقف رشد سلول های سرطانی
- محافظت مغز از بیماری های استحاله ای
- تسکین ورم و التهاب مفاصل
- جلوگیری از بروز آب مروارید و استحاله ی لکه ی زرد در شبکیه ی چشم
- بهبود شلی متناوب عضلات پا و نیز کاهش جریان خون در شریان های پا
چه مقدار ویتامین E در روز توصیه می شود ؟
مطالعات به عمل امده در این زمینه نشان می دهد که به منظور مصون سازی بدن در برابر حملات قلبی ، روزانه بایست حداقل ۱۰۰ واحد بین المللی ویتامین E مصرف نمود . با این وجود مقدار ترجیحی ۴۰۰ میلی گرم است . زیرا این مقدار برای توقف اکسیداسیون کلسترول مضر LDL که منجر به انسداد عروق می شود ، ضروری است . ویتامین E را بهتر است همراه غذا میل کنید .
ویتامین C و پدیده ی پیری :
ویتامین C مهم ترین انتی اکسیدان فاز آبی پلاسمای خون است . نقش این ویتامین در مقابله با پیری شامل :
- کاهش فشار خون
- افزایش کلسترول مفید HDL
- کاهش کلسترول مضر LDL و سایر چربی های مضر خون
- افزایش میزان گلوتاتیون که مهم ترین و قوی ترین خنثی کننده ی رادیکال های ازاد است .
- جلوگیری از اکسید شدن کلسترول مضر LDL و جلوگیری از انسداد شریان ها توسط آن .
- از بین بردن رسوب های چربی در دیواره ی شریان ها
- استحکام بخشیدن به دیواره ی عروق جهت جلوگیری از اسیب پذیری انها
- کاهش احتمال وقوع حمله های قلبی ناشی از اسپاسم و انقباض عروق
- بهبود بخشیدن به عملکرد سیستم‌ایمنی
- کاهش امکان ابتلا به برونشیت مزمن و سایر بیماری های ریوی و تنفسی
- جلوگیری از بیماری های لثه از طریق خنثی کردن اثر رادیکال های آزاد روی بافت لثه
- جلوگیری از اسیب های ناشی از اکسید شدن بافت چشم نظیر ، اب مروارید و سایر بیماری های چشمی مربوط به پیری .
- حفاظت اسپرم از حمله ی تخریبی رادیکال های ازاد که منجر به نقایص هنگان تولد می شود .
- باز گرداندن قدرت باروری به نردان
- مبارزه با بیماری سرطان ، حداقل با ۵ روش زیر :
۱ )جلوگیری از تشکیل مواد سرطان زا
۲ )ممانعت از تخریب DNAتدسط رادیکال های آزاد ( اولین مرحله ی پیدایش سرطان )
۳ ) جلوگیری از سرطانی شدن ژن ها و ویروس ها
۴ ) منظم ساختن عنلکرد سیستم ایمنی بدن
۵ ) کند ساختن پیشروی تومور ها
مقدار توصیه شده برای مصرف روزانه :
مقدار ۲۵۰ الی ۱۰۰۰ میلی گرم ویتامین C , برای مبارزه با اثرات مخرب پیری و سایر بیماری های ناشی از ان کافی است . اگر چه بسیاری از محققات معتقدند که مصرف مقادیر بالای این ویتامین اثرات ضد پیری بیشتری خواهد داشت . بنابراین مصرف چند گرم ویتامین C را در روز توصیه می کنند .
ویتامین A و سالمندی :
ویتامین A یا بتاکاروتن ، انتی اکسیدانی است که بطور ویژه بقای سلول ها را تضمین می کند . این ویتامین از طریق انهدام رادیکال های ازاد ، بویژه اکسیژن تک الکترونی ( سوپر اکسید ) ، که باعث تخریب ژن های سلولی ، انهدام ، سمی کردن چربی سلول ها و تخریب ساختمان سلولی می شود ، بقای سلول را تضمین می کند . بتاکاروتن همچنین در مقابله با پیری از قابلیت های زیادی برخوردار است و فرایند پیری را مختل کرده . منجر به افزایش مصونیت فرد در برابر بیماری های پیری می شود .
می توان چگونگی مقابله ی بتاکاروتن با فرایند پیری را چنین برشمرد :
- از سرطان ریه ، معده و پستان جلوگیری کرده و مانع رشد سلول های سرطانی می شود .
- از وقوع سکته ی مغزی پیشگیری می کند .
- از وقوع حملات قلبی جلوگیری می کند .
- روند اکسیداسیون کلسترول را که منجر به انسداد شریان ها می شود ، متوقف می سازد .
- سلول های سرطانی را منهدم می کند .
- زخم های مرحله ی میش سرطانی را در دهان التیام داده و بهبود می بخشد .
- سیستم ایمنی را فعال می کند .
- از ابتلا به اب مروارید پیشگیری می کند .
مقدار پیشنهادی مصرف روزانه :
برای انجام فعالیت ها توسط ویتامین A ، بدن روزانه به ۱۵ میلی گرم ویتامین A , نیاز دارد که بهتر است با مواد غذایی طبیعی تامین شود . بهتر است از قرص های ویتامین A همراه با وعده های غذایی استفاده شود ، چون برای جذب ان به اندکی چربی نیاز است .
روی و اثرات ضد پیری آن :
عنصر روی ، موجب تقویت سیستم ایمنی می شود . تحقیقاتی که بر روی افراد ۵۰ تا ۸۰ ساله که دچار کمبود روی بودند انجام شده ، نشان داده است که پس از مصرف روزانه ی ۳۰ میلی گرم گلوکونات روی ( به عنوان منبع روی ) در طی ۶ ماه ، متوجه شدند که سیستم ایمنی این افراد فعال شده است . به این معنی که فعالیت تیمولین که برای ایجاد لنفوسیت ها حیاتی است به میزان ۴۰ ٪ افزایش یافت . همچنین اینترلوکین مترشحه از تیموس ، که ماده ی اصلی افزلیش تولید سلول های T است تقریبا تا ده برابر افزایش یافت . هم چنین تحقیقات نشان دادند که روی ، میزان البومین خون را به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش می دهد . البومین پروتئینی است که مقدار ان در افراد مسن بسیار کم است و همانطور که قبلا بیان شد البومین در دفاع آنتی اکسیدانی غیر انزیمی بدن نقش دارد . امروزه مشخص شده است ، که افرادی که البومین موجود در بدن آنها بالاست ، عمر طولانی تری دارند . بنابراین روی بطور غیر مستقیم طولانی کننده ی مدت حیات است . ضمنا ، روی موجب تولید گاما اینترفرون ، یعنی عنصر اساسی تنظیم فعالیت سیستم ایمنی می شود . تولید اینترفرون ، در انسان ها در سنین پیری کاهش می یابد .
روی به عنوان انتی اکسیدان ، از افراد در برابر پیری حمایت می کند . چنانچه میزان روی بدن پایین باشد ، رادیکال های ازاد به گردش در امده ، و با صدمه زدن به سلول ها و افزایش ضعف عمومی ، موجب پیری زودرس می شود .
شواهد موجود حاکی از آن است که فقدان روی ، زمینه را برای فعالیت مخرب رادیکال های آزاد فراهم می کند . که نتیجه ی ان ضایعاتی در لکه ی زرد ، شبکیه ی چشم ، نازایی ، سرطان و اشکال مختلف بیماری های مغزی است .
مقدار مصرف روزانه ی پیشنهاد شده برای روی :
برای بهبود عملکرد سیستم ایمتی بدن در پیری ، مصرف روزانه ۲۰ - ۱۵ میلی گرم روی ، توصیه می شود .
منیزیم و تاخیر پروسه ی پیری :
منیزیم ماده ی معدنی است که محافظ قلب و محافظ نیروی جوانی است . کمبود ان در بدن ، عمر را کاهش می دهد و دوره ی جوانی را کوتاه می کند . با افزایش سن ، تمایل به مصرف غذاهای حاوی منیزیم کاهش می یابد و از میزان‌جذب ان نیز کاسته می شود . اثرات ضد پیری منیزیم عبارتند از :
- اسپاسم عروق را کاهش می دهد .
- آنژین ( درد قفسه ی سینه ) را کاهش می دهد .
- از چسبندگی پلاکت های خون که منجر به لخته می شوند ، جلوگیری می کند .
- به حفظ ریتم قلب در حد نرمال کمک می کند .
- کلسترول مفید خون ( HDL ) را افزایش می دهد .
- از ابتلا به دیابت پیشگیری می کند .
- میزان تری گلیسرید های خون را کاهش می دهد .
- ساختمان طبیعی استخوان را حفظ می کند .
- از ساخته شدن رادیکال های ازاد جلوگیری می کند .
در اثر کمبود منیزیم مقدار زیادی مواد التهاب زا ، به نام سیتوکین ها آزاد می شود که منجر به تشکیل رادیکال های آزاد بیشتر و اسیب سلولی می شود . همچنین کمبود دراز مدت منیزیم در بدن ویتامین E را نابود می کند . بعلاوه میتوکندری ها که کارخانجات تولید انرژی محسوب می شوند ، بخصوص در فعالیت قلب نقش دارند ، از کمبود منیزیم به شدت اسیب می بینند . در حقیقت صدمه به میتوکندری علت اصلی پیری است ، که عامل آن نیز ، رادیکال های ازاد است . مطالعات انجام شده نشانگر ان است که در شرایط کمبود منیزیم ، رادیکال های آزاد با مختل کردن عملکرد میتوکندری ها ، فعالیت سلول ها را کاهش داده و در نتیجه پیری زودرس ایجاد می شود .
مقدار پیشنهاد شده ی مصرف روزانه ی منیزیم :
برای ایفای نقش های منیزیم در بدن روزانه به ۵۰۰ - ۴۰۰ میلی گرم منیزیم نیاز است . از سوی دیگر برای نگهداری سلامتی استخوان ها ، به ۶۰۰ - ۴۰۰ میلی گرم منیزیم در روز نیاز است .
سلنیوم یک عامل ضد پیری :
سلنیوم انتی اکسیدان قوی و ماده ی معدنی ضروری برای جلوگیری از پیری است . وقتی مقدار سلنیوم مخصوصا در سنین بالا در سلول ها کاهش می یابد ، فعالیت سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و بدن مستعد ابتلا به بیماری های عفونی ، سرطان ها و بیماری هلی قلبی می شود . چگونگی عملکرد سلنیوم در مقابله با پیری عبارتست از :
- جلوگیری از ابتلا به سرطان و تشکیل انواع تومور
- کاهش ناراحتی های قلبی
- فعال کردن سیستم ایمنی
- نابود کردن ویروس ها
- کنترل ویروس ایدز
- کاهش استرس و تسکین دهنده ی اضطراب ناشی از پیری
مقدار پیشنهاد شده ی مصرف رورانه ی سلنیوم :
برای ایفای نقش انتی اکسیدانی سلنیوم پیشنهاد می شود که روزانه ۲۰۰ میکرو گرم سلنیوم مصرف شود ، اما برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی در دوران سالمندی بدن به ۱۰۰ - ۵۰ میکروگرم سلنیوم در روز نیاز دارد .
گلوتاتیون انتی اکسیدان برتر در جلوگیری از پیری :
هر چند ساختار سلول ها به گونه ای است که نیاز خود را به تولید انتی اکسیدانی به نام گلوتاتیون را هیچ گاه از دست نمی دهند ، اما با افزایش سن میزان این ماده در خون کاهش می یابد و علاوه بر کاهش مقاومت بدن در برابر اثر مخرب رادیکال های ازاد موجب بیماری و مرگ زود رس می شود . این ماده مهم ترین منبع در تجزیه و از بین بردن رادیکال های ازادی است که موجب بروز پیری می شوند . گلوتاتیون از سلول ها ، بافت ها و اندام های بدن محافظت می کند و علاوه بر این سرعت سیر پیری و میزان اسیب پذیری ما را نسبت به ابتلا به بیماری های مزمن تعیین می کند .
خواص ضد پیری گلوتاتیون عبارتند از :
- سیستم ایمنی را فعال نگه می دارد .
- ضعف سیستم ایمنی را برطرف می سازد .
- در جلوگیری از سرطان کمک می کند .
- از اسیب رساندن رادیکال های ازاد به ریه ها جلوگیری می کند .
- چربی های اکسید شده را از وجود رادیکال های ازاد پاک می کند .
- مانع از اکسیداسیون و سمی شدن کلسترول خون می شود .
- در درمان دیابت نوع دوم ، موثر است .
- از اسیب زدن به لکه ی زرد در شبکیه ی چشم در اثر افزایش سن ، جلوگیری می کند .
نقش کو انزیم Q در جلوگیری از پیری :
این ماده جزء جدید ترین انتی اکسیدان های شناخته شده ، برای به تعویق انداختن پیری و پیشگیری و درمان عوارض سالمندی بویژه ناراحتی های قلبی است . این کو انزیم ، یکی از مواد طبیعی است که توسط بدن تولید می شود . میزان نیاز بدن به این ماده مشخص نیست ، اما اگر بیش از مقدار تولید شده توسط بدن مصرف شود ، می تواند پیری را به تعویق اندازد . حتی منجر به افزایش طول عمر شود . بنابراین اگر سلول ها به اندازه ی کافی کوانزیم Q10 دریافت کنند با سرعت کمتری پیر خواهند شد . متاسفانه تولید کوانزیم Q10 ، از ۲۰ سالگی به بعد رو به کاهش می گذارد و در میان سالی بدن با کاهش جدی تولید ان روبرو می شود . این کاهش در سلول های پیر و قلب های بیمار کاملا مشهود است . بنابراین می توتن نتیجه گرفت که افزایش ابتلا به بیماری های قلبی بعد از ۵۰ سالگی ، ناشی از کنبود این کو انزیم است . درست زمانی که بدن برای مبارزه با عوارض پیری نیاز شدید به این کوانزیم دارد ، تولید ان در بدن به شدت کاهش می یابد . بهتریم روش برای جبران این کمبود مصرف مکمل های کوانزیم Q10 می باشد .
چگونگی عملکرد کوانزیم Q 10 در رابطه با جلوگیری از پدیده پیری عبارتست از :
- با جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول خون از شریان ها ، حفاظت می شود .
- از نارسایی های قلبی یا کاردیومیوپاتی جلوگیری می کند .
- موجب کاهش فشار خون می شود .
- عملکرد سیستم ایمنی را تقویت می کند .
- از مغز در برابر آسیب حفاظت می کند ، و از حاد شدن بیماری هایی مانند الزایمر و فراموشی تدریجی ، جلوگیری می کند .
مقدار پیشنهاد شده ی مصرف روزانه ی Q10 :
به افراد کاملا سالم توصیه می شود که روزانه مصرف ۳۰ میلی گرم کوانزیم Q 10 را مصرف کنند . برای جلوگیری از پیری و همچنین از عوارض پیری در افراد سالمند ، مصرف ۱۰۰ میلی گرم در روز ، پیشنهاد می شود .
