رشد قدی مناسب هر فرد تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند وارثت ، محیط ، تغذیه و ... قرار دارد . اما انچه مهم است این که رعایت بعضی موارد باعث افزایش رشد قدی در افراد می شود . تمام این موارد باید قبل از بسته شدن صفحات رشد قدی صورت پذیرد که در دختران حدود ۱۳ - ۱۲ سالگی و در پسران حدود ۱۷ - ۱۵ سالگی است . در بین توصیه هایی که برای افزایش قد وجود دارد ، تنها مواردی که از ورزش و تغذیه ی سالم استفاده می شود ، کم خطر ، سالم و تایید شده هستند .
* مهم ترین و موثرترین عامل رعایت اصول صحیح تغذیه است . یعنی هرچه کودک در سنین رشد از مواد تغذیه ای تازه و تهیه شده در منزل استفاده کند ، باعث می شود در سنین رشد به رشد قدی بهتری برسد .
هر ماده ی غذایی کارخانه ای در مقایسه با مواد تازه و تهیه شده در منزل از نظر ویتامین ها و املاح فقیرتر هستند . لذا فقط خاصیت سیر کنندگی دارند و باعث دستیابی به رشد مناسب نخواهد شد .
این ویتامین ها حتی اگر از راه مکمل هم مصرف شوند به اندازه ی دریافت از مواد غذایی طبیعی
موثر نخواهند بود .
* استفاده از روغن های طبیعی مانند روغن زیتون و روغن کنجد و ... در تهیه غذاها که حاوی ویتامین های محلول در چربی و ترکیبات اسید چربی مناسب برای سنین رشد هستند .
* دریافت کلسیم از منابعی که جذب بالایی دارند مانند بادام خام . برای این منظور کافیست ۱۰ - ۵ عدد بادام خام را پوست بگیرید و طی روز هر کدام را مانند ادامس بجوید .
* رفع کمبود آهن : وجود میزان آهن کافی در برنامه ی غذایی هر فرد باعث رشد کافی مناسب سن است . اگر کودک شما دچار ضعف ، بی حالی و بی حوصلگی است . و یا اشتهای کافی ندارد بهتر است از نظر میزان ذخایر آهن بررسی شود .
* پایبندی به زمان خواب منظم و کافی :
زمانی هورمون رشد جهت افزایش قد ترشح نی شود که فرد برنامه ی خواب منظم داشته باشد . این یعنی یکشب ۶ ساعت و یکشب ۴ ساعت خواب نداشته باشد . بلکه هر شب حداقل ۶ ساعت خواب داشته باشد .
این ساعات خواب حتما بین ۱۰ شب تا ۴ صبح باشد . زیرا بیشترین میزان ترشح هورمون افزایش قد در این ساعات رخ می دهد .
* عدم استفاده از سردی ها . از نظر طب سنتی نیاز است که بدن به اندازه ی کافی گرما و رطوبت داشته باشد . اگر فردی از سردی ها بویژه مصرف ماست و سالاد همراه غذا داشته باشد باعث سرد شدن بدن و عدم دستیابی به رشد مناسب می شود .
در این راستا حذف برنج از وعده ی شام و حذف کامل مرغ از برنامه ی غذایی بسیار مهم است .
* داشتن برنامه ی ورزشی کششی . کانون های استخو انی تا زمانی که بسته نشده اند در اثر کشش تحریک می شوند و باعث ترشح هورمون رشد و افزایش قد می شود . بهترین روش داشتن ۵۰ بار پرش روزانه روی پنجه است که باعث کشیدگی کانون استخوانی و افزایش قد شود .
* استفاده از منابع روی در برنامه ی غذایی مانند مغزها و غذاهای دریایی
* استفاده منابع اسید امینه ی ارژنین . ارژنین یک جز از اجزای تشکیل دهنده ی پروتئین است .و جهت افزایش وزن مصرف موادغذایی سراشر از ارژنین در وعده ی شام توصیه می شود . زیرا اگر این اسید امینه در وعده ی شام مصرف شود باعث ترشح هورمون رشد می شود .
بهترین منابع طبیعی ارژنین شامل :
- سینه ی بوقلمون : سینه ی بوقلمون علاوه بر ارژنین منبع روی و ویتامین B و اسیدهای چرب مفید است .
- عدس : عدس در کنار لوبیا ، تخمه افتابگردان و بادام زمینی جزء مواردی است که ارژنین بالایی دارند .
- گوشت قرمز : مصرف گوشت قرمز در وعده ی غذایی علاوه بر تامین ارژنین ، پروتئین مورد نیاز بدن و آهن را نیز تامین می کند .
- غلات کامل : مصرف ارد سبوسدار و یا سوپ های تهیه شده از گندم و یا جوی کامل ، حلیم و یا سویق بهترین غلان تامین کننده ی ارژنین می باشند .
- تخم مرغ : یکی از با کیفیت ترین پروتئین ها مربوط به تخم مرغ است . سفیده ی تخم مرغ دارای ارژنین بالایی است .
- اسفناج : با وجود اینکه اسفناج یک سبزی است ولی مقدار قابل توجهی ارژنین در هر ۱۰۰ گرم آن وجود دارد .
- گردو : بطور کلی مصرف مغزها بعلت دارا بودن اسیدهای چرب مناسب رشد ، توصیه نی سود مصرف داشته باشند . در بین مغزها ، گردو دارای ارژنین قابل توجهی است .
- غذاهای دریایی :
غذاهای دریایی منبع روی نیز هستند . اما در بین غذاهای دریایی ماهی سالمون و ماهی تن و میگو دارای ارژنین قابل توجهی می باشند .
توجه :
در این مقاله سعی شده است مصرف طبیعی مواد غذایی و راهکارهایی که باعث افزایش قد می شوند بیان شود . مصرف هر نوع مکمل باید با مشورت پزشک و بعد از بررسی شرایط و تداخلات دارویی باشد .
در کنار راهکارهای ذکر شده در بالا از دبدگاه طب سنتی نواحی رشد استخوانی ( صفحات استخوانی) باید گرم نگه داشته شوند . بنابراین مصرف روغن های گرمی مانند سیاهدانه برای چرب کردن زانوها ویا گذاشتن بادکش در این نواحی سودمند است .