استفاده از جعفری در سبد غذایی

جعفری یک سبزی پر خاصیت است که می توان از آن چه به صورت خشک یا به صورت تازه در تهیه انواع غذاها استفاده کرد و از خواص فراوان آن نیز بهره برد.

برای استفاده ی بیشتر از جعفری در رژیم غذایی و بهره مندی از خواص آن راه های بسیاری وجود دارد. می توان جعفری را به سوپ ها، خورش ها، پاستاها، سس ها، ترشی ها، چاشنی ها یا سالاد ها اضافه کرد. طعم تازه ی جعفری به همراه طعم سیب زمینی؛ برنج ماهی، مرغ، گوشت بره،  غاز، گوشت گوساله و انواع سبزیجات عالی می شود.

جعفری با برگ فرفری برای تزیین بشقاب ها مناسب است. در اروپا و بخش هایی از خاور میانه روی بسیاری از غذاها جعفری خرد شده ی تازه ریخته می شود. در برخی غذاها مقادیر بیشتری از جعفری خرد شده یا پخته شده وجود دارد.

در این مقاله سعی داریم انواع غذاهای قابل تهیه با جعفری را اموزش دهیم تا از این سبزی پر خاصیت در سبد غذایی خانوار بیشتر استفاده شود .

 

جعفری پلو:

 

جعفری پلو نوعی سبزی پلو است که جعفری یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده آن به شمار می رود و به همین دلیل غذایی سرشار از ویتامین و مقوی است.

پلوهای مخلوط در سفره غذای ایرانی ها جایگاه مخصوص به خود را دارند. باقالی پلو، کلم پلو، هویج پلو، سبزی پلو، شیرین پلو، مرصع پلو و... از انواع پلوهای مخلوطی هستند که در مهمانی ها طرفداران خاص خود را دارند. جعفری پلو یکی از انواع پلوهای مخلوط است که به دلیل داشتن سبزی جعفری در ترکیباتش بسیار مغذی است و به خصوص برای کودکان غذایی سرشار از ویتامین و املاح است.

شما می توانید این غذای خوشمزه و مقوی را با روشی بسیار آسان در منزل تهیه کنید و از خوردن یک غذای جدید در کنار اعضای خانواده لذت ببرید. در ادامه این مطلب طرز تهیه جعفری پلو همراه با نکات مهم و فوت و ف نهای مربوط به طبخ این غذا تقدیم به شما کاربران گرامی خواهد شد.

 

●مواد لازم برای تهیه جعفری پلو:

- برنج ۲ پیمانه

- سینه یا فیله مرغ ۲۰۰ گرم

- پیاز ۱ عدد

- جعفری خرد شده ۲ پیمانه

- سیر ۲ حبه

- آب لیمو ۱ قاشق غذاخوری

- زعفران دم کرده غلیظ 1 قاشق غذاخوری

ادویه ها شامل: نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، پودر دارچین، ادویه مرغ و پودر پاپریکا به میزان لازم

- روغن به میزان لازم

 

● طرز تهیه جعفری پلو:

۱ - برای شروع کار ابتدا فیله مرغ را به صورت مکعبی خرد کنید و داخل یک ظرف گود بریزید. پیاز را خرد کنید و روی مرغ بریزید؛ سپس آبلیمو، یک قاشق غذاخوری روغن مایع ،نمک فلفل سیاه، زردچوبه، ادویه مخصوص مرغ و پودر پاپریکا را به آن اضافه کنید و خوب مرغ را زیر و رو کنید؛ سپس درب ظرف را ببندید و آن را به مدت ۱ ساعت داخل یخچال بگذارید تا مرغ مزه دار شود.

۲ - بعد از اینکه مرغ مزه دار شود. کمی روغن داخل ماهی تابه بریزید و تکه های مرغ را همراه با زعفران دم کرده با حرارت کم تفت بدهید تا مرغ کم کم بپزد و سرخ شود؛ سپس سیر خرد شده را همراه با جعفری خرد شده به مرغ اضافه کنید و یک دقیقه تفت بدهید و در آخر کمی پودر دارچین روی مواد بریزید و اجاق گاز را خاموش کنید.

۳ - برای آبکش کردن برنج قابلمه را تا دو سوم از آب پر کنید و روی حرارت بگذارید. نمک را به آن اضافه کنید وقتی آب به جوش آمد باید برنج را اضافه کنید. آبی را که به برنج اضافه شده بود و برنج با آن خیس خورده بود، خالی کنید و برنج خیس خورده را داخل آب در حال جوش بریزید.

حرارت برنج در حال جوش نباید کم باشد و شعله گاز باید متوسط رو به زیاد باشد درب قابلمه را نگذارید و صبر کنید تا آب برنج جوش بیاید. وقتی آب دوباره به جوش آمد، چندبار با فاصله و البته بادقت برنج را هم بزنید تا دانه ها از هم باز شود. دقت کنید برنج را خرد نکنید تقریباً برنج حدود ده تا چهارده دقیقه باید بجوشد. البته زمان جوشیدن برنج به نوع آن بستگی دارد. زمانی برنج برای آبکش کردن مناسب است که دانه های آن نرم شود؛ ولی هنوز مغز آن سفت باشد.

بعد از اینکه برنج را آبکش کردید، اجازه بدهید آب برنج کاملاً گرفته شود. سپس روی برنج آب سرد بریزید تا پخت دانه ها متوقف شود و همین طور نمک اضافی بین دانه های برنج بیرون رود تا برنج شور نشود. اگر خواستید برنج بیشتر قد بکشد، وقتی برنج شروع به جوشیدن کرد، یک استکان آب سرد به آن اضافه کنید. این کار باعث می شود به برنج شوک وارد شود و بیشتر قد بکشد. دقت داشته باشید که آب سرد را از وسط برنج اضافه نکنید؛ بلکه خیلی آرام از اطراف برنج اضافه کنید. برای پخت جعفری پلو بهتر است برنج را کمی کال تر و در اصطلاح دانه تر بردارید.

۴ - ته قابلمه کمی روغن بریزید و ته دیگ مورد نظرتان را بگذارید؛ سپس یک لایه از برنج را داخل قابلمه بریزید و بعد چند قاشق از مایه ای که آماده کرده اید روی برنج بریزید این کار را به صورت لایه به لایه ادامه بدهید تا قابلمه پر شود. در آخر دو قاشق غذاخوری روغن یا کره روی برنج بریزید و برنج را دم کنید. حدودا ۴۵ دقیقه زمان برای دم کشیدن این غذا کافی است. برنج را در ظرف مورد نظر بکشید و در صورت تمایل ان را با برنج زعفرانی تزئین کنید و سرو کنید.

 

کوفته تبریزی و جعفری:

 

کوفته یکی از غذاهای سنتی ایران است . کوفته ی تبریزی با سبزی جعفری بعلت عطر خاص ان بسیار خوشمزه و جذاب است.

● مواد لازم کوفته ی تبریزی جعفری:

- تخم مرغ ۲ عدد

- پیاز ۱ عدد

- برنج ۱ لیوان

- لپه نصف لیوان

- تره و مرزه به مقدار لازم

- پیاز داغ ۳ قاشق غذاخوری

- زعفران ۱ قاشق غذاخوری

- آرد نخودچی ۲ قاشق غذاخوری

- گوشت چرخ کرده ۱ کیلوگرم

- سبزی کوفته ۵ قاشق غذاخوری

- آلو، گردو، زرشک به مقدار لازم

- تخم مرغ آب بپز به مقدار کوفته ها

- رب گوجه فرنگی ۳ قاشق غذاخوری

- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم

 

● طرز تهیه کوفته تبریزی و جعفری:

- مرحله اول:

برای تهیه کوفته تبریزی به عنوان یک غذا با گوشت چرخ کرده و جعفری ابتدا لازم است که در یک قابلمه کوچک، لپه ها را قرار دهید و روی آن آب بریزید. قابلمه را روی حرارت ملایم بگذارید تا لپه ها نیم پز شوند. سپس بعد از زمان لازم برای پختن لپه ها، لپه ها را با آب سرد آبکش کنید.

- مرحله دوم:

-  در یک قابلمه کوچک دیگر مقداری آب و کمی نمک بریزید. آن را روی حرارت زیاد بگذارید تا آب جوش بیاید. مقداری برنج را نیز به قابلمه اضافه کنید. زمانی که برنج ها نیم پز شدند، آن راآبکشی کنید. لپه و برنج نیم پز را با گوشت کوب بزنید تا کمی له شوند. اگر می خواهید داخل کوفته ها، تخم مرغ آب پز بگذارید باید در همین مرحله اقدام کنید.

- مرحله سوم:

 حال برای تهیه مایع کوفته یا سس کوفته پیاز داغ، رب، دارچین، مرزه،  تره،  فلفل و نمک را داخل یک قابلمه دیگر بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید تا آب جوش بیاید. بعد از جوش آمدن، دیگر حرارت را کم کنید تا سس کوفته به آرامی آماده شود.

- مرحله چهارم:

در همین هنگام پیازها را با رنده ریز رنده کنید. آب را آنها را بگیرید و با گوشت چرخ کرده مخلوط کنید. حالا لازم است که ادویه ها را روی مخلوط گوشت و پیاز بریزید و با دست آنها را ورز دهید. لپه و برنج نیم کوب شده را نیز به این مخلوط اضافه کنید و دوباره ورز دهید. جعفری، نعناع، گشنیز، مرزه و ترخون را به صورت ساطوری خرد کنید آنها را نیز به مواد گوشت اضافه کنید و دوباره ورز دهید تا با هم مخلوط شوند. سپس تخم مرغ را نیز به آنها اضافه کنید.

- مرحله پنجم:

 حالا نوبت آن است که سوراخی را وسط کوفته ها درست کنید تا بتوانید زرشک، گردو، آلو و تخم مرغ های آب پز را درون آنها قرار دهید. حال آنها را درون سس مخصوص گذاشته و با حرارت کم صبر کنید تا کوفته ها بپزند و سس به اندازه ی کافی غلیظ شود و بتوانید کوفته ها را در ظرف مورد نظر کشیده و سرو کنید. از جعفری خرد شده و زرشک نیز می توانید برای تزئین کوفته ها استفاده کنید.

 

کتلت گوشت و جعفری:

کتلت ها یکی از غذاهای رایج در کل دنیا هستند. اسانی و اماده این غذا یک علت شیوع مصرف ان در کل دنیاست. علاوه بر اینکه تخم مرغ که از مواد اولیه ی این غذاست یک منبع پروتئین ارزان و قابل دسترس برای همه می باشد .

 

● مواد لازم جهت تهیه ی کتلت گوشت و جعفری:

- گوشت چرخ کرده ۳۰۰ گرم

- سیب زمینی ۵۰۰ گرم

- تخم مرغ ۱ عدد

- جعفری  نصف پیمانه خرد شده

-  پیاز ۱ عدد

- آرد گندم به مقدار کافی

- نمک، فلفل، زردچوبه به میزان کافی

-روغن مایع سرخ کردنی به مقدار کافی

 

● طرز تهیه کتلت جعفری با گوشت چرخ کرده:

۱ سیب زمینی ها را به خوبی بشویید و در یک قابلمه پر از آب بیندازید. برای اینکه در هنگام پختن سیب زمینی ها پوستشان ترک نخورد کمی نمک به آب اضافه کنید و در حدود ۳۰ الی ۴۰ دقیقه اجازه دهید تا سیب زمینی ها به خوبی مغز پخت شود. .۲ پوست سیب زمینیها را بگیرید و آنها را رنده کنید گوشت چرخ کرده و سیب زمینی را به همراه پیاز جعفری و ادویه جات مانند ،نمک فلفل و زردچوبه به

خوبی مخلوط کنید.

۳. سپس یک عدد تخم مرغ به آنها اضافه کرده و هم بزنید تا مایه یکدست ایجاد شود. ۴ ماهیتابه را کمی روغن کنید و اجازه دهید به خوبی داغ شود. توجه داشته باشید اگر روغن شما داغ نشده باشد ممکن است کتلتها از هم بپاشد بعد از آماده شدن ماهیتابه مایه کتلت را با دست یا قاشق به صورت کوکوهای کوچک در بیاورید و به آرد آغشته کنید. آرد را میتوانید روی یک سطح صاف بریزید و کوکو ها را روی آن بگذارید. ۵. حال کتلت ها را داخل روغن داغ بگذارید و اجازه دهید هر دو طرف آن سرخ .گردد. اگر می خواهید كتلت شما کم روغن ،باشد میتوانید پس از آماده شدن آن را بر روی یک دستمال بگذارید تا روغن آن

گرفته شود.

۶. این غذا خوشمزه در کمتر از ۳۰ دقیقه آماده میشود و به عنوان ناهار، شام و پیش غذا قابل میل کردن است.

 

فریتاتای سیب زمینی و جعفری:

فریتاتای سیب زمینی یکی از غذاهای بسیار خوشمزه بین المللی می باشد که با ذائقه ما ایرانی ها بسیار جور در می آید و شما می توانید به راحتی با چند قلم مواد در خانه این غذای خوشمزه را تهیه کنید. فریتاتا یک غذای ایتالیایی بسیار خوشمزه است که با تخم مرغ تهیه می شود، شباهت زیادی به تخم مرغ دارد و شما

می توانید به دلخواه با انواع پنیرها این فریتاتای سیب زمینی را تهیه کنید. در تهیه فریتاتای سیب زمینی نیازی به گوشت و مرغ ندارد و اگر شما گیاه خوار هستید و تخم مرغ مصرف می کنید می توانید این غذای جذاب و راحت را تهیه کنید. فریتاتای سیب زمینی را می توانید برای نهار یا شام به همراه نان تازه و دورچین دلخواه تهیه کنید. 

● مواد لازم برای تهیه فریتاتای سیب زمینی:

- زمینی ۳ عدد حدود ۵۰۰ گرم

- جعفری ۵۰ گرم معادل ۱ دسته

- پیاز ۱ عدد

- تخم مرغ ۴ عدد

- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم

 

- مرحله اول آماده سازی سیب زمینی:

ابتدا سیب زمینی ها درشت را باید بشوئید و سپس پوست بگیرید. برای اینکه فریتاتای سیب زمینی ظاهر جذابی داشته باشد باید همه سیب زمینی ها را به صورت یکدست به صورت نگینی ریز خرد کنید. در تهیه فریتاتا نباید سبزیجات رنده شود. سیب زمینی باید یک اندازه باشند تا یکدست پخته شوند.

 

- مرحله دوم آماده سازی سیب زمینی:

در ادامه جعفری را پاک کنید و بشویید و روی تخته آشپزی قرار دهید و خرد کنید و داخل یک کاسه بریزید. سیب زمینی ها را بشورید و روی یک دستمال قرار تا خشک شود پیاز را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز خرد کنید و به جعفری اضافه کنید.

 

- مرحله سوم سرخ کردن سیب زمینی:

در ادامه داخل یک تابه کمی روغن ریخته و سبیب زمینی ها را اضافه کنید و در یک حد کوچک تفت دهید تا بوی خامی سیب زمینی ها از بین برود و رنگ سیب زمینی تغییر کند. سیب زمینی را از تابه خارج کنید و صبر کنید تا خنک شود به پیاز و جعفری باید ادویه ها را اضافه کنید و هم بزنید تا یکدست شود.

 

-مرحله چهارم:

حالا سیب زمینی خنک شده را به مواد فوق اضافه کنید و تخم مرغ ها را که از قبل با کمی همزن دستی زدید به مواد اضافه کنید و هم بزنید. داخل یک تابه کمی روغن ریخته و مواد فریتاتای سیب زمینی را داخل تابه ریخته و پهن کنید و صبر کنید تا اطراف فریتاتا طلایی رنگ شود و بعد برگردانید تا طرف دیگر نیز سرخ شود. 

اکنون فریتاتاهای سیب زمینی و جعفری را در یک ظرف چیده با کمی جعفری خرد شده، خیار شور و گوجه فرنگی تزئین کنید و میل کنید.

 

خورش قارچ و جعفری:

خورش ها زینت بخش اصلی سفره های ایرانی هستند. خورش قارچ و جعفری یک خورش خوشمزه و معطر و بدون گوشت است. افراد گیاهخوار یا افرادی که تمایل به مصرف کمتر گوشت دارند، می توانند این خورش را در سبد غذایی خود قرار دهند.

● مواد لازم جهت تهیه خورش قارچ و جعفری برای ۴ نفر:

- قارچ نیم کیلو

- کره ۲۰ گرم

- سیر ۲ حبه

- روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری

-آرد ۱ قاشق غذاخوری

-آبلیمو ۱ قاشق غذاخوری

-جعفری تازه ۱ پیمانه خرد شده یا ۲ قاشق غذاخوری جعفری خشک

-نعناع تازه ۱ قاشق مربا خوری خرد شده

-ریحان تاره ۱ قاشق غذاخوری خرد شده

-آب نصف پیمانه در صورت نیاز می توان آب بیشتری اضافه کرد.

-نمک و فلفل به مقدار لازم

 

● طرز تهیه خورش قارچ و جعفری:

ابتدا جعفری ،نعناع ،ریحان را که سبزی های این خورش هستند خوب شسته و به اندازه ی سبزی خورش ریز خرد کنید. سپس سبزی ها را با نمک  فلفل و آب را در کاسه مناسبی با هم خوب مخلوط کنید و کناری بگذارید.

- در این مرحله کره را در قابلمه یا تابه متوسطی ریخته و روی حرارت ملایم قرار دهید تا آب شود، سپس سیر را که ریز خرد کرده و یا له کرده اید به کره افزوده و تفت دهید تا طلایی شود.

- قارچ را هم بشویید و به اندازه ی دلخواه اسلایس کنید و به  کره و سیر داخل تابه اضافه کنید و برای ۳ تا ۴ دقیقه تفت دهید تا آب قارچ گرفته شود.

- آرد را به همراه کمی نمک و فلفل به مواد افزوده و کمی تفت دهید.

- برای اصافه کردن ارد، تابه حاوی مواد را از روی شعله برداشته و اجازه دهید کمی محتویات داخل تابه خنک شوند. مخلوط سبزی را به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید در حدی که ارد کاملا حل شود و گلوله نشود. سپس دوباره تابه را روی حرارت قرار دهید و اجازه دهید برای چند دقیقه بجوشد تا آب آن غلیظ شود.

-اکنون زمان طعم دار کردن خورش است. آبلیمو را به خورش افزوده و کمی ثبر کنید تا خوزش نزه دار شود و به غلظت مورد نظر برسد . تابه را از روی شعله برداشته، در ظرف مورد نظر کشیده و سرو کنید.

 

سوپ جعفری:

سوپ یکی از پیش غذاهایی است که در تمام دنیا طبخ و سرو می شود. همچنین به دلیل ذات آبکی سوپ و موادی که درون آن به کار می رود، اغلب ها برای بیماران و سرماخوردگی و آنفولانزا توصیه می شود. سوپ جعفری یک سوچ ساده بدون هیچ رنگ دهنده خاصی مثل رب گوجه یا زردچوبه پخته می شود. به همین دلیل این سوپ برای کودکان مناسب است. همچنین می توان این سوپ را با آب گوشت یا مرغ نیز تهیه کرد که کاملا دلخواه است.

 

● مواد لازم جهت تهیه سوپ‌جعفری:

- برنج نیم دانه ۱/۲ پیمانه

- هویج ۱ عدد متوسط

- قارچ ۴ عدد

- پیاز ۱ عدد متوسط

- روغن زیتون ۲ قاشق سوپخوری

- جعفری خرد شده۱/۲پیمانه

- آب لیمو ترش ۱ قاشق مرباخوری

- آب مرغ یا آب گوشت ۳ پیمانه

 

● طرز تهیه سوپ جعفری:

-مرحله اول:

ابتدا پیاز را شسته و پوست می کنیم سپس به صورت نگینی ریز خرد می کنیم. در یک قابلمه روغن زيتون می ریزیم و روی شعله ملایم قرار می دهیم. سپس پیازها را اضافه کرده و تفت می دهیم. نیازی نیست که پیاز سرخ شود و فقط حالت شیشه ای پیدا کند و سبک شود، کافی است.

 

-مرحله دوم

سه لیوان آب داغ به قابلمه اضافه می کنیم. سپس برنج شسته شده را درون قابلمه می ریزیم هویج را هم رنده کرده و همراه با قارچی که ریز خرد کرده ایم به مواد اضافه می کنیم. درب ظرف را می بندیم تا به جوش آید.

 

-مرحله سوم

زیر شعله گاز را کم میکنیم و می گذاریم سوپ با حرارت ملایم به مدت نیم ساعت پخته شود. بعد از نیم ساعت به سوپ سر میزنیم تا اگر آب آن کم بود، مجددا آب اضافه کنیم دوباره نیم ساعت دیگر زمان می دهیم وگذاریم تا سوپ بپزد و سوپ لعاب دار شود.

 

-مرحله چهارم

جعفری تازه خرد شده و کمی آبلیمو و نمک را به سوپ اضافه می کنیم و بعد از ۵ دقیقه شعله زیر آن را خاموش می کنیم و کنار می گذاریم.  سپس بعد از ۲۰ دقیقه که سوپ از حرارت افتاد آن را در ظرف مناسب سرو می کنیم.

 

سالاد پیازچه و جعفری:

 

سالاد پیازچه به انگلیسی ( Chive Salad ) یک غذای خوشمزه و سالم است که از پیازچه های تازه و سبز تهیه می شود. پیازچه ها و جعفری بخش سبز و جوان پیاز هستند که قسمت بالایی آن را تشکیل می دهند برای تهیه این سالاد شما به پیازچه  و جعفری تازه و سبز خیار شور آب لیمو ترش، نمک، فلفل سیاه و روغن زیتون نیاز خواهید داشت. آبلیمو ترش، روغن زیتون و فلفل سیاه به این سالاد طعم و اصالت می بخشند. وقتی این ترکیبی از مزه ها با هم تلفیق می شوند می توانید بهترین حس تازگی و طراوت را حس کنید.

این سالاد مثل سالاد اندونزی به عنوان یک پیش غذا یا جانبی در کنار بسیاری از غذاها سرو می شود. طعم تند و ملایمی که از پیازچه به دست می آید به ترکیب دقیق مواد و اسانس های طبیعی آن برمی گردد. با مزه خوشایندی که دارد، این سالاد می تواند یک پخت خوشمزه و مناسب برای فصل گرما باشد علاوه بر ،آن این سالاد دارای خواص غذایی زیادی است و حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر مفید برای بدن است.

سالاد پیازچه و جعفری علاوه بر اینکه خوشمزه و مغذی است از ظاهری زیبا و جذاب نیز برخوردار است آن را می توان در سفره های مهمانی، پیکنیک ها یا در وعده های خانگی سرو کرد.

 

● مواد لازم جهت سالاد پیازچه و جعفری:

- مرغ ترجیحاً سينه مرغ نیم کیلو

- جعفری ۲ پیمانه

- پیاز ۱ عدد متوسط

-  پیازچه ۱/۲ پیمانه

- ماست چکیده و سس مایونز از هر کدام ۵ قاشق غذاخوری

- گردو، نمک فلفل و زردچوبه به مقدار لازم

اختیاری چیپس با هر طعمی که دوست دارید

 

●طرز تهیه سالاد پیازچه و جعفری:

• مرغ را بعد از پختن با ،آب ،پیاز نمک و زردچوبه ریش ریش کنید.

• جعفری و پیازچه ریز خرد شده را به مرغ اضافه نمایید.

• سس مایونز و ماست چکیده را باهم مخلوط کنید و نصف آن را روی مخلوط مرغ بریزید.

• سپس گردوی ریز خرد شده را همراه با نمک و فلفل به سالاد اضافه کرده و مواد را خوب مخلوط نمایید.

•چند ساعتی ظرف سالاد را داخل یخچال بگذارید تا خوب خنک شود و جا بیفتد.

جهت سرو کردن در ظرف مورد نظر بریزید و با زیتون و گوجه تزیین کنید.